Jakie są możliwości odbudowy zniszczonych zębów?

Przyczyny uszkodzenia zębów dzielą się na mechaniczne i będące następstwem zmian próchniczych. Niezależnie od tego, jaka jest przyczyna, sposób odbudowy zęba jest uzależniony od tego, jaka część naturalnej tkanki uległa destrukcji, ale także od lokalizacji zęba czy obecności wad zgryzu. Zapraszamy na syntetyczny przegląd dostępnych metod odbudowy zniszczonych zębów.

Nie będzie to do końca fachowe porównanie, ale odbudowa zęba przypomina w ogólnych założeniach odbudowę domu. Szczegóły wyjaśnia fachowiec z hurtowni dentystycznej Limedic: – Podobnie, jak w przypadku budynków, zęby składają się korony i korzenia, czyli odpowiedników budynku i jego fundamentów. O odbudowie możemy mówić wtedy, gdy została jakakolwiek część zęba: korona lub jej fragment albo korzeń. Czasem wystarczy niewielka ilość cementu, innym razem trzeba odbudować konstrukcję zęba od podstaw, czyli od wkładu umieszczonego w korzeniu.

Jak odbudować ząb po leczeniu kanałowym?

Leczenie kanałowe wiąże się z poważnym osłabieniem konstrukcji zęba. Opracowywanie kanałów polega na usunięciu zakażonej miazgi, ale też znacznej ilości tkanek twardych. Ząb po leczeniu endodontycznym jest bardzo podatny na uszkodzenia mechaniczne: ścianki korzeni są cienkie, a korona może być nie tylko wydrążona wewnątrz, ale też mieć zniszczone ściany. Sposób postępowania jest uzależniony od stopnia zniszczenia zęba.

Jeżeli zewnętrzne powierzchnie nie uległy zniszczeniu, to odbudowa zęba po leczeniu kanałowym polega na zastosowaniu np. wypełnienia kompozytowego światłoutwardzalnego. Jeżeli próchnica zniszczyła część ścian zęba, to do odbudowy można użyć wkładów z włókna szklanego. To materiał o bardzo dobrych parametrach, który zapewnia zębowi trwałość (dobrze chroni przed złamaniami). Pod warunkiem, że pacjent nie ma poważnej wady zgryzu i nie zaciska zbyt mocno zębów (nie ma np. bruksizmu). Włókno szklane standardowo używane jest do odbudowy zębów przednich.

Alternatywą dla klasycznych wypełnień są tzw. plomby na wymiar, czyli wypełnienia inlay, onlay i overlay. Nie powstają one poprzez aplikację odpowiedniej masy wypełniającej do ubytku, lecz są przygotowywane przez protetyków na podstawie wycisku pobranego po opracowaniu zęba. Mogą mieć postać plomby (inlay) lub także odbudowywać koronę – częściowo (onlay) lub w całości (overlay). Tego typu wypełnienia odznaczają się podwyższoną odpornością mechaniczną i idealnym przyleganiem do tkanek zęba. Wykonuje się je z materiałów kompozytowych lub z żywicy ceramicznej.

Przy odbudowie zniszczonych zębów można też zastosować licówki porcelanowe. Są one rozwiązaniem o wysokich walorach estetycznych, ale również wzmacniają skutecznie konstrukcję zęba. Standardowo umieszcza się je na dziąsłowej stronie zębów.

Korony, mosty i implanty

W przypadku zębów bardzo zniszczonych, gdy niemożliwa jest odbudowa przy użyciu kompozytów, jedynym wyjściem są wkłady korzeniowe oraz korony i mosty. Wkład korzeniowy zewnętrznie może być trudny do odróżnienia od korony. Ich odmienność polega na sposobie mocowania. W przypadku korony podstawą jest odpowiednio opracowana końcówka naturalnego zęba, na której osadzana jest korona. Jeżeli jednak ząb nie zachował się w odpowiedniej kondycji, gdy pozostał tylko korzeń, ratunkiem jest wkład (sztyft) koronowo-korzeniowy. Jest to odpowiednio wyprofilowany bolec z tytanu, metalu szlachetnego, ale też np. włókna szklanego lub ceramiki, który najpierw należy zacementować w korzeniu, a następnie osadzić na nim koronę. Gdy zniszczeniu uległo kilka zębów, możemy zastosować most protetyczny, czyli zespolony zestaw koron, które są osadzone na tzw. zębach filarowych (pierwszy i ostatni w moście): mogą to być odpowiednio opracowane własne zęby lub implanty. Mosty są estetyczniejszą i znacznie wygodniejsza w eksploatacji alternatywą dla protez wyjmowanych.

W sytuacji, gdy stracimy cały ząb włącznie z korzeniem, jego odtworzenie tradycyjnymi metodami nie jest możliwe. Rozwiązaniem problemu staje się implant. Nie jest to właściwie rekonstrukcja, lecz stworzenie nowego zęba od podstaw. Zniszczony korzeń zęba zostaje zastąpiony specjalnym metalowym wkrętem, który zostaje osadzony w kości. Po zagojeniu się rany (do wykonania podstawy pod implant konieczne jest rozcięcie dziąsła) można zainstalować koronę. Do tego celu używane są specjalistyczne stomatologiczne cementy kompozytowe do mocowania dzieł protetycznych. Korona wsparta na wystającej metalowej końcówce sztyftu ma bardzo wysoką trwałość i doskonale zastępuje naturalny ząb.

Ile kosztuje odbudowa zębów i wykonanie dzieł protetycznych?

Na zakończenie należy wspomnieć krótko o cenach rekonstrukcji. Jak łatwo odgadnąć, cena rośnie wraz z wielkością uzupełnienia i jego estetyką. Najtańsze są klasyczne odbudowy przy użyciu materiałów kompozytowych. Cena za jeden ząb nie przekracza zazwyczaj kilkuset złotych. Znacznie droższe są licówki porcelanowe: cena za sztukę zazwyczaj jest dwukrotnie wyższa od wypełnienia lub licówki kompozytowej. Ceny odbudowy z użyciem wypełnień inlay czy onlay mogą sięgać dwóch i więcej tysięcy za sztukę. Ceny koron, mostów i implantów to wydatek od kilku do kilkudziesięciu tysięcy złotych.

Konkretna wycena dzieła protetycznego zależy od używanego materiału. Korona jest porcelanowa, natomiast jej konstrukcja może być wykonana z metalu (tytan), cyrkonu (stal cyrkonowa), a nawet złota. Ta ostatnia opcja jest najrzadziej stosowana ze względu na niezwykle wysokie koszty surowca. Oczywiście na końcową wycenę ma też wpływ renoma specjalisty, z którego usług korzystamy. Jeżeli chcemy odtworzyć po kilka zębów w dolnej i górnej szczęce, to musimy liczyć się z kosztami idącymi nawet w dziesiątki tysięcy złotych.

Rekonstrukcja zębów jest konieczna nie tylko ze względów estetycznych. Równie ważna przesłanka jest konieczność właściwego przeżuwania pokarmów oraz zachowanie poprawnych funkcji mowy.