Zasadnicze różnice między badaniami nieniszczącymi i niszczącymi

Badania niszczące oraz badania nieniszczące to podstawowe badania wytrzymałościowe, które wykonywane są podczas kontroli, oceny i audytów różnorodnych konstrukcji stalowych czy maszyn. Przeprowadzane są w laboratoriach z zastosowaniem odpowiednich technik oraz urządzeń diagnostycznych. Istnieje jednak wiele istotnych różnic między tymi dwiema metodami badawczymi. W tym artykule przedstawimy główne różnice między badaniami nieniszczącymi i niszczącymi.

Specyfika badań nieniszczących

Badania nieniszczące (NDT, ang. Non-Destructive Testing) wyróżniają się przede wszystkim tym, że nie prowadzą do zniszczenia badanych materiałów, stąd też ich nazwa. Po ich przeprowadzeniu nie dochodzi do żadnych zmian własności użytkowych badanych obiektów. Z tego też powodu uznawane są za zdecydowanie bardziej opłacalne w porównaniu z badaniami niszczącymi. Ta metoda badawcza w przemyśle wykorzystywana jest przede wszystkim do wykrywania ewentualnych nieciągłości materiałowych, pęknięć, wżerów korozyjnych itp. W przypadku złączy spawanych badania nieniszczące pozwalają na ocenę pod względem występowania podtopień, wklęśnięć itp.

Badania nieniszczące przeprowadzane są w specjalistycznych laboratoriach, takich jak Centrum Badawczo-Rozwojowe Palab, dysponujących odpowiednim sprzętem. Wyróżniamy wiele metod badań nieniszczących, w tym m.in. wizualne, penetracyjne, magnetyczno-proszkowe, ultradźwiękowe, radiograficzne makrograficzne połączeń spawanych itd. Poszczególne metody pozwalają na ocenę stanu całości konstrukcji lub newralgicznych połączeń.

Charakterystyka badań niszczących

Badania niszczące (ND, ang. Destructive Testing) to rodzaj badań, w których trakcie próbki ulegają zniszczeniu. Nie jest to ekonomiczny sposób analizy materiałów, dlatego ten proces kontrolny bywa rzadziej wybierany. Badaniu poddawane są wyselekcjonowane wcześniej próbki, których liczba reprezentantów jest możliwie jak najmniejsza. Celem badań jest wykrycie, jakim zmianom ulegnie materiał pod wpływem obciążających warunków, w tym przy wzmożonej eksploatacji. Do najważniejszych metod badawczych w tym przypadku zaliczamy próby zginania, łamania, rozciągania, próby twardości, próby udarności itp.