Rozwiązania IT dla bankowości

Działalność współczesnych banków to w głównej mierze wykorzystywanie różnych elementów systemów informatycznych, od sieci wewnętrznych, przez wyspecjalizowane systemy IT, aż po różne rozwiązania sprzętowe. Korzystanie z zaawansowanych rozwiązań technologicznych ułatwia kontakty z klientami i pozwala na bardziej efektywną sprzedaż, a także na obniżenie kosztów działania.

Znaczenie systemów informatycznych dla sprawnego działania instytucji bankowych

Funkcjonowanie nowoczesnych banków opiera się niemal w całości na różnych systemach informatycznych. Odpowiednie oprogramowanie zajmuje się zarówno kwestiami związanymi z księgowością, jak i obsługą klientów czy prowadzeniem rozliczeń między placówkami banku, a także różnymi instytucjami finansowymi. Znaczenie tradycyjnej dokumentacji „papierowej” jest marginalne i zwykle ogranicza się do archiwizowania i przechowywania niezbędnych do działalności banku dokumentów, takich jak np. umowy z klientami. Co ważne wszystkie istotne dane z tego rodzaju źródeł są również wprowadzane do systemów bankowych. Różne rozwiązania z branży IT gwarantują zapewnienie bezpieczeństwa i sprawną komunikację z klientami banku i wszystkimi podmiotami działającymi na rynku rozliczeń międzybankowych. Można bez żadnej przesady powiedzieć, że nowoczesny bank może się obejść bez placówek i oddziałów, nie będzie jednak w stanie funkcjonować bez odpowiedniego zaplecza informatycznego – wyjaśnia ekspert z firmy Torell, która specjalizuje się w dostarczaniu rozwiązań IT dla sektora bankowego.

Bankowy system informatyczny integruje działanie ogromnej liczby podsystemów i poszczególnych aplikacji, które obsługują rozmaite obszary działalności banku. Współpracuje również z systemami różnych instytucji zewnętrznych, a także co najważniejsze zapewnia klientom bezpieczny i łatwy dostęp do obsługi swoich rachunków i składanie dyspozycji czy wniosków kredytowych.

Używane przez bank oprogramowanie musi współpracować z wewnętrznymi i zewnętrznymi bazami danych, a także przesyłać odpowiednie informacje do instytucji zajmujących się obsługą rynku finansowego, m.in. Krajowej Izby Rozliczeniowej, Narodowego Banku Polskiego, Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych, a także poszczególnych banków współpracujących. Ze względu na znaczenie rozliczeń bezgotówkowych, w tym płatności za pomocą kart debetowych i kredytowych systemy IT muszą również na bieżąco przesyłać i odbierać dane z instytucji obsługujących takie transakcje.

Systemy bankowe to również komunikacja z własnymi oddziałami i siecią placówek, a także firmami współpracującymi z bankiem w obsłudze klientów detalicznych i instytucjonalnych. Sieć informatyczna zapewnia sprawne funkcjonowanie wewnętrznych systemów rozliczeniowych.

Ważnym obszarem działalności systemów IT jest także działalność analityczna. W grę wchodzą tu nie tylko zadania związane z oceną wniosków kredytowych czy prowadzonych inwestycji i transakcji, ale również zbieranie danych do budowania modeli służących analizie rynku i zachowań klientów, a także opracowywania nowych produktów. W obrębie działań tego typu konieczne jest również przygotowywanie zestawień potrzebnych do wszelkiej obowiązkowej sprawozdawczości, m.in. dla organów skarbowych, Komisji Nadzoru Finansowego czy bankowego Funduszu Gwarancyjnego.

Bankowe systemy IT to również obsługa modułów do zarządzania obsługą klienta i prowadzoną przez bank sprzedażą produktów finansowych. Konieczne jest również bieżące kontrolowanie ryzyka i elastyczne reagowanie na wszystkie zdarzenia mające wpływ na jego poziom. Prowadzenie przez bank działalności inwestycyjnej we własnym imieniu, a także na zlecenie swoich klientów wymaga współpracy z różnymi platformami tradingowymi i dealignowymi. Bardzo rozbudowane zadania realizują moduły systemu obsługujące bankowość elektroniczną.

Nieodłącznym elementem systemów informatycznych stosowanych w bankach jest zapewnianie bezpieczeństwa gromadzonych środków, danych klientów, a także realizowanych transakcji. Każdy bankowy system IT to wiele rozwiązań obsługujących identyfikację klientów oraz autoryzację składanych przez nich zleceń. Ważne jest sprawne zarządzanie poziomami dostępu na szczeblu od poszczególnych działów i departamentów aż po konkretnych pracowników. W związku z zagrożeniami cyberprzestępczością niezbędne jest stałe monitorowanie bezpieczeństwa, a także tworzenie kopii danych i ciągłe doskonalenie i modernizowanie całego systemu i poszczególnych jego części.

Wśród rozwiązań coraz częściej wprowadzanych przez banki znajdują się różne rodzaje urządzeń biometrycznych. Pozwalają one na skuteczną i szybką identyfikację zarówno przy autoryzacji zleceń, zawieraniu umów, jak i różnych formach korzystania z bankowości elektronicznej. W tej dziedzinie możliwe są różne rozwiązania od zaawansowanych technologii identyfikacji na podstawie wzoru siatkówki, linii papilarnych czy cech głosu ludzkiego aż po składanie odręcznych podpisów w formie elektronicznej, np. przy wykorzystaniu tabletu.

Dostarczanie rozwiązań IT dla banków i rola firm zewnętrznych

Klienci banków rzadko zastanawiają się nad tym, w jaki sposób funkcjonuje infrastruktura informatyczna instytucji, z której usług korzystają. Co więcej, nie zawsze zdają sobie sprawę z zagrożeń i ogromu pracy, jaka musi być wykonana po stronie bankowych działów IT. Ważnym zadaniem informatyki bankowej jest więc takie opracowywanie wszystkich elementów systemu od poszczególnych modułów po aplikacje przeznaczone dla użytkownika końcowego, by gwarantowały one z jednej strony najwyższy możliwy stopień ochrony, z drugiej były przyjazne dla użytkownika i łatwe w obsłudze.

Z punktu widzenia klientów banku najważniejsze jest działanie systemów bankowości internetowej, która pozwala na zarządzanie swoimi środkami. Coraz większe jest też znaczenie aplikacji mobilnych powszechnie instalowanych na smartfonach czy tabletach. Liczy się jednak również sprawne działanie sieci bankomatów i wpłatomatów, które niezależnie od tego, czy są własnością banku, czy należą do zewnętrznego operatora, muszą dawać gwarancję bezpieczeństwa i stałe możliwości wpłat i wypłat gotówki.

Dla klientów instytucjonalnych liczy się również działanie wszystkich systemów informatycznych przeznaczonych do obsługi rozliczeń, przepływu gotówki czy transakcji przeprowadzanych z kontrahentami. Bank musi więc zapewnić całą infrastrukturę potrzebną do pobierania płatności, sprawnego odbioru transportów z wpłacanymi do banków środkami, np. z dużych sieci handlowych czy usługowych, a także do szybkiego księgowania zleceń czy wydawania dyspozycji.

Jednak obsługa informatyczna banku to nie tylko dostarczanie gotowych rozwiązań technologicznych i ich nadzorowanie. Jednym z ważniejszych obszarów, który musi być realizowany przez dział IT, jest wsparcie użytkowników. Chodzi tu o pomoc świadczoną klientom indywidualnym i biznesowym, ale także pracownikom banku czy jego podmiotów zależnych. Pracownicy IT muszą nie tylko szybko reagować na pojawiające się zgłoszenia, ale także identyfikować obszary, w których mogą wystąpić potencjalne problemy i zawczasu je eliminować.

Infrastruktura informatyczna banku musi działać niezależnie od wszystkich zdarzeń zewnętrznych. Przerwa w obsłudze prowadzonych transakcji i rozliczeń oznacza bardzo duże straty finansowe i wielki problem wizerunkowy, dlatego sprawne działanie całości i sprawowanie kontroli nad wszystkimi obszarami działania banku ma kluczowe znaczenie dla jego funkcjonowania i staje się jego głównym aktywem.

Sieć informatyczna każdej instytucji bankowej jest bardzo złożona i rozbudowana. Ze względu na jej rozległość i stopień skomplikowania tworzenie i obsługa różnych modułów czy poszczególnych elementów systemu jest zlecana innym podmiotom współpracującym z bankiem. W wielu przypadkach banki korzystają również z gotowych wyspecjalizowanych rozwiązań IT dostarczanych przez firmy zewnętrzne. Usługi tego typu obejmują nie tylko opracowywanie i modernizacje używanego software’u, ale również dostawy wykorzystywanego przez banki sprzętu, np. tabletów pozwalających na składanie odręcznego podpisu biometrycznego.