Kiedy ustaje obowiązek alimentacyjny?

Co oznacza obowiązek alimentacyjny w praktyce? Kiedy wygasa? Kwestia alimentacji jest stosunkowo skomplikowanym zagadnieniem prawa rodzinnego, obudowanym znaczących rozmiarów literaturą – ten artykuł, po przedstawieniu podstawowych informacji, skupi uwagę na ustaniu obowiązku alimentacyjnego.

Co obejmuje obowiązek alimentacyjny?

Określenie „alimenty” pochodzi od łacińskiego alimentum, oznaczającego żywność, pokarm, a szerzej także inne środki utrzymania: odzież, mieszkanie. W polskim prawie obowiązek alimentacyjny oznacza – wbrew powszechnego skojarzenia z łożeniem na dziecko przez rozwiedzionego małżonka – szeroki zakres powinności. Zgodnie z art. 128 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, alimenty obejmują dostarczenie środków utrzymania, a także wychowania, a dotyczy nie tylko wstępnych, ale wszystkich krewnych w linii prostej oraz rodzeństwa znajdujących się w niedostatku. Słowem – ustawodawca dał w przepisach prawa wyraz przekonaniu, że członkowie rodziny winni się wzajemnie wspierać.

Obowiązek alimentacyjny jest ściśle związany z osobą zobowiązanego, więc prawo do alimentacji nie podlega egzekucji zgodnie z art. 833 § 6 Kodeksu postępowania cywilnego. Nie należy także do spadku. Jednocześnie nie ulega ono przedawnieniu (nie wolno mylić tego z przedawnieniem się roszczeń o poszczególne raty miesięczne alimentów). Kancelaria Radcy Prawnego Aliny Sarackiej wspiera swoich klientów w obliczu tej złożonej regulacji, świadcząc usługi porad prawnych oraz reprezentacji klienta przed sądem w sprawach rozwodowych i innych dotyczących alimentów – dzięki czemu skomplikowane przepisy stają się jasne dla każdego Klienta.  

Kiedy ustaje obowiązek alimentacyjny wobec małżonka, a kiedy wobec dziecka?  

Zgodnie z art. 60 § 3, obowiązek alimentacyjny pomiędzy małżonkami po rozwodzie ustaje:

• w razie zawarcia przez uprawnionego małżonka nowego małżeństwa;
• jeżeli zobowiązany małżonek nie jest winny rozkładu pożycia – z upływem pięciu lat od orzeczenia rozwodu (przy czym sąd na żądanie uprawnionego może w wyjątkowych okolicznościach przedłużyć ten termin);
• a także, zgodnie z art. 139 KRO, wraz ze śmiercią zobowiązanego – ponieważ obowiązek alimentacyjny nie przechodzi na jego spadkobierców.

Jeżeli chodzi o obowiązek rodziców względem dzieci, powinni oni płacić alimenty na ich rzecz do momentu ich usamodzielnienia. Nie zawsze oznacza to moment osiągnięcia pełnoletności – w końcu kontynuacja nauki utrudnia niezależne utrzymywanie się; odpowiednio dziecko niepełnosprawne powinno być utrzymywane w zasadzie do końca życia. Z podobnych względów, jeżeli dziecko posiada własny majątek, rodzic jest zwolniony z obowiązku alimentacyjnego. Osobnym zagadnieniem jest możliwość uchylenia się czy zwolnienia się od obowiązku utrzymywania krewnych.