Jakie są podstawowe zasady przewozu materiałów niebezpiecznych?

Transport kołowy jest najważniejszym ogniwem logistycznym w naszym kraju. Przez polskie drogi przetaczają się dziennie tysiące samochodów przewożących różnego typu ładunki. Wiele z nich to materiały niebezpieczne. Ich transport obwarowany jest licznymi przepisami i musi być prowadzony zgodnie z rygorystycznymi zasadami. Kierowcy pojazdów przewożących materiały niebezpieczne zobowiązani są do odbywania specjalistycznych szkoleń. Przeczytaj, jakie są najważniejsze zasady w tego typu transporcie.

Umowa ADR gwarancją bezpieczeństwa na drodze

Zasady i warunki międzynarodowego i krajowego przewozu drogowego niebezpiecznych materiałów w celu zapewnienia maksymalnego bezpieczeństwa reguluje umowa ADR (The European Agreement concerning the International Carriage of Dangerous Goods by Road). Została ona sporządzona w Genewie 30 września 1957 r. przez Europejski Komitet Transportu Wewnętrznego i ratyfikowane przez Polskę w 1975 r. Intencją ustawodawców i członków partycypujących było stworzenie zasad prawnych regulujących przewóz materiałów niebezpiecznych oraz zminimalizowanie lub znaczące ograniczenie prawdopodobieństwa zaistnienia wypadków i rozmiaru możliwych szkód. Umowa jest także zbiorem wytycznych wyznaczających standardy przewozu towarów oraz obowiązków kierowców i zaleceń postępowania w sytuacjach awaryjnych.

Czym jest ładunek niebezpieczny?

Ładunkiem niebezpieczny określa się każdy towar, który może stanowić zagrożenie dla osób, mienia i środowiska naturalnego. Dotyczy to materiałów stałych, płynnych i gazowych. Przewóz tych materiałów może być realizowany wyłącznie w zgodzie z zasadami uwzględnionymi w umowie ADR. Wytyczne transportu ładunków niebezpiecznych określają rodzaj materiału dopuszczonego do transportu, formę jego opakowania, klasyfikację i oznakowanie, rodzaj stosowanego pojazdu i metody realizowania przewozu.

Obowiązki organizatorów przewozów towarów niebezpiecznych

Wszystkie materiały uważane za niebezpieczne podzielone są na 13 kategorii, z których każda określana jest indywidualnym numerem identyfikacyjnym UN. W zależności od kategorii obowiązują różne metody zabezpieczania i prowadzenia transportu. Obowiązki te spoczywają na nadawcy towarów, na przewoźniku oraz kierowcy pojazdu. Nadawca transportu zobligowany jest do właściwego przygotowania materiału do spedycji poprzez odpowiednie zapakowanie i załadunek przesyłki. Obowiązkiem firmy transportowej jest dostosowanie środka transportu właściwego dla danej kategorii UN. Natomiast na kierowcy spoczywa obowiązek prawidłowego, zgodnego z zasadami ADR przeprowadzenia transportu. Dlatego też wszystkie te podmioty zobowiązane są do legitymowania się uprawnieniami ADR.

 „Zgodnie z umową ADR – wyjaśnia przedstawiciel firmy usług szkoleniowych Prekursor – uprawnienia do przewozu materiałów niebezpiecznych otrzymuje po odbyciu specjalnego kursu. Dostępne są kursy dokształcające początkowe oraz doskonalące. W naszej firmie szkoleniowej zajęcia prowadzą wykwalifikowani wykładowcy i instruktorzy, mający wieloletnie doświadczenie. Jesteśmy otwarci na współpracę i elastyczni przy omawianiu szczegółów. Przyjmujemy zlecenia od urzędów pracy, zakładów pracy i klientów indywidualnych. Osoby ubiegające się o zaświadczenie ADR muszą ukończyć 21 lat oraz mieć prawo jazdy kategorii C lub C+ z kodem 95, które uprawnia do pracy jako zawodowy kierowca. Po zdaniu egzaminu kierowca będzie uprawniony do przewozu ładunków i towarów niebezpiecznych, co stwarza mu szerokie perspektywy zawodowe”.

Oznakowanie pojazdu, dokumentacja i rodzaje przewozów

Bardzo ważnym elementem jest prawidłowe oznakowanie pojazdu. Odblaskowe tablice w kolorze pomarańczowym o kształcie prostokąta umieścić należy z przodu i z tyłu samochodu lub zestawu pojazdów, pionowo i prostopadle do osi pojazdu. W razie wypadku komunikacyjnego będzie to wyraźna informacja dla służb ratowniczych o potencjalnym zagrożeniu.

Obowiązkiem kierowcy jest przewożenie wraz z niebezpiecznym ładunkiem pełnej dokumentacji. Zawierać ona musi dane nadawcy i odbiorcy, numery UN ładunków oraz dane o rodzaju i ilości towaru i inne ważne informacje. Kierujący pojazdem musi także mieć pisemną instrukcję w językach wszystkich krajów tranzytowych.

Transport materiałów niebezpiecznych może być realizowany na trzy sposoby. Ustawodawca zezwala na transport towarów w sztukach, gdzie pojedyncze towary są indywidualnie opakowane i oznakowane numerem UN lub transport luzem, na pojazdach skrzyniowych lub kontenerowych. Materiały płynne i gazowe przewozi się cysternami, oznakowanymi tzw. kodem cysterny.

Transport materiałów niebezpiecznych odbywać się musi zgodnie z przepisami ADR oraz ruchu drogowego. Od kierowców wymaga się nie tylko specjalistycznych szkoleń, ale także dużej wyobraźni i odpowiedzialności za mienie i bezpieczeństwo ludzi.