Do czego służą ślizgowe tuleje cylindryczne? 

Elementy maszyn i urządzeń, które wykonują ruch obrotowy, są narażone na przyspieszone zużycie ścierne i duże obciążenia temperaturowe, a także na inne kierunki przemieszczenia w wyniku działających na nie sił. Sposobem na zapewnienie im odpowiednich warunków pracy jest ich właściwe łożyskowanie. Ze względu na charakterystykę konkretnych zastosowań i czynniki wpływające na pracę podzespołów często wykorzystywaną metodą jest użycie tulei cylindrycznych.

Charakterystyka tulei cylindrycznych

Łożyskowanie przy wykorzystaniu tulei cylindrycznych sprawia, że obracający się element współpracuje z powierzchnią wewnętrzną łożyska, która może być wykonana z materiału samosmarownego. Ponieważ tuleja ma budowę warstwową i jest wykonana z kompozytu, gniazdo, w którym ją osadzono, może współpracować z materiałem o zupełnie innej charakterystyce i właściwościach. Struktura tulei cylindrycznej często składa się z dwóch lub trzech warstw o różnej charakterystyce. Zewnętrzna nie wykazuje własności ślizgowych, a często jest po prostu płaszczem stalowym, środkowa pełni funkcję stabilizującą całą strukturę i może być wykonana z materiału o podwyższonej wytrzymałości np. odpowiedniego gatunku brązu. Warstwa wewnętrzna jest natomiast zrobiona z materiału o odpowiednich parametrach ślizgowych, choćby z PTFE lub POM. Tuleje mogą mieć bardziej złożoną budowę. W takim przypadku w metalu np. brązie znajdują się rowki lub otwory, w których osadzono wkładki z odpowiedniego materiału – grafitu lub PTFE obniżające współczynnik tarcia. Jeszcze inną możliwością jest natryskiwanie specjalnej powłoki z grafitu lub PTFE, a także stosowanie kieszeni na środek smarny.

Zalet i stosowanie tulei cylindrycznych

Tulejki cylindryczne montuje się na ogół przez wciskanie ich bezpośrednio w gniazdo. Ich zastosowanie przynosi wiele korzyści związanych z możliwością przenoszenia dużych obciążeń, w tym także udarowych. Zaletą jest dobre tłumienie drgań obracającego się wału i jego stabilizacja oraz wysoka cichobieżność. Brak konieczności dodatkowego smarowania w przypadku tulei z warstwą wewnętrzną z PTFE lub z kołkami grafitowymi sprawia, że tulejki są bezobsługowe, a ich żywotność utrzymuje się na wysokim poziomie. Do plusów korzystania z tulei należy zaliczyć ich korzystną cenę oraz mniejsze rozmiary niż w przypadku klasycznych łożysk tocznych. Bardzo duży wybór tulejek cylindrycznych oferuje firma FPM IN-BEAR, specjalizująca się w łożyskach ślizgowych.