Czy eksmitowanemu lokatorowi należy znaleźć lokum tymczasowe?

Eksmisja lokatora wykonywana jest przez komornika na podstawie prawomocnego wyroku sądu. Ma ona miejsce między innymi wtedy, gdy wynajmujący nie wywiązywał się z warunków umowy najmu i sąd nakaże mu wyprowadzenie się z lokalu. Czy takiemu lokatorowi należy się lokum tymczasowe? Co mówi prawo na ten temat? Do czego zobowiązana jest gmina, kiedy dochodzi do eksmisji?

Obowiązki gminy względem eksmitowanego lokatora

Eksmisje lokatorskie stanowią długotrwały proces. Próby doprowadzenia do dobrowolnego opuszczenia zajmowanego bezprawnie lokalu to często tylko początek kłopotów właścicieli mieszkań. Finalnie może dojść do rozprawy sądowej, w wyniku której niechcianemu lokatorowi wręczany jest nakaz eksmisji. W zależności od tego, jaki jest powód takiego obrotu sprawy, lokatorowi może przysługiwać lokal socjalny. W innym przypadku może zostać wyeksmitowany do lokalu bądź pomieszczenia tymczasowego – mówi ekspert z Centralnego Biura Bezpieczeństwa Personalnego.

Zgodnie z polskim prawem eksmitowany lokator nie może zostać wyrzucony na bruk. Konieczne jest zapewnienie mu lokalu socjalnego, bądź pomieszczenia tymczasowego, po opuszczeniu bezprawnie zajmowanego mieszkania. W ustawie na temat ochrony praw lokatorów (Dz. U. 2001 Nr 71 poz. 733) czytamy, że:

W przypadku wykonywania przez komornika obowiązku opróżnienia lokalu, o którym mowa w art. 1046 § 4 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2019 r. poz. 1460, z późn. zm.), gmina wskazuje tymczasowe pomieszczenie, chyba że pomieszczenie odpowiadające wymogom tymczasowego pomieszczenia wskazał wierzyciel lub dłużnik, albo osoba trzecia.

Zgodnie z tym, jeśli eksmitowany lokator sam nie wskaże lokalu bądź pomieszczenia, który będzie przez niego zajmowany po przeprowadzeniu eksmisji komorniczej, gmina jest zobowiązana do zapewnienia takiej osobie tymczasowego miejsca zamieszkania. To powoduje, że moment, w którym niechciany lokator opuści bezprawnie zajmowane mieszkanie, może zostać mocno odsunięty w czasie. Ekspert z Centralnego Biura Bezpieczeństwa Personalnego podpowiada, że gminy nie mają wyznaczonego terminu, w którym wskazać muszą lokal bądź pomieszczenie zastępcze. Niestety właściciel nie może się nawet domagać odszkodowania od gmin za zwłokę w tej kwestii. Zdarza się, że właściciel nieruchomości, w której znajduje się problematyczny lokator, we własnym zakresie organizuje lokal tymczasowy, aby przyspieszyć termin eksmisji.

Czy każdy eksmitowany lokator może liczyć na pomieszczenie zastępcze?

Warto mieć jednak na uwadze, że nie każdemu lokatorowi może zostać przyznane tymczasowe miejsce zamieszkania. Zastępcze pomieszczenie nie przysługuje eksmitowanemu lokatorowi na przykład wtedy, kiedy stosował on przemoc w rodzinie bądź w rażący sposób naruszał porządek domowy. Także wtedy, kiedy dłużnik (tj. w tym przypadku lokator) dokonał zajęcia opróżnionego lokalu, nie mając do niego tytułu prawnego. Wówczas nie należy mu się przyznawane przez gminę pomieszczenie tymczasowe.