Zasady transportu ładunków nienormatywnych

Ładunki nienormatywne – nazywane również niekiedy ponadnormatywnymi czy ponadgabarytowymi – to takie, których transport wymaga zaangażowania specyficznych pojazdów. Ich masa tudzież wymiary z reguły nie mieszczą się w normach dopuszczających poruszanie się po drogach publicznych. Stąd też konieczność ubiegania się o stosowne zezwolenia, gdy chcemy dokonać przewozu takich właśnie ładunków. Wprowadzone w 2012 roku zmiany w przepisach ułatwiły nieco zadanie przewoźnikom, którzy nie muszą już uzyskiwać zezwoleń każdorazowo. Z drugiej jednak strony zmiany te rozszerzają odpowiedzialność za brak zezwolenia również na nadawców i załadowców, w niektórych przypadkach zaś „oberwać” mogą także spedytorzy. Warto więc zapoznać się z zakresem formalności, których należy dopełnić.

Kategorie zezwoleń

Po pierwsze, trzeba wiedzieć, do jakiego organu w ogóle zgłosić się po zezwolenie (organ ten najczęściej ustala też zależną od długości trasy opłatę za przewóz). Związane jest to z kategorią, do której należy dany ładunek. Wyróżniamy tu zasadniczo siedem rodzajów zezwoleń. Dwa pierwsze odnoszą się do ładunków określanych jako podzielne, reszta – do ładunków zwanych niepodzielnymi. Przynależność do konkretnej kategorii zależy też od parametrów pojazdu, który ma zostać wykorzystany (m.in. wymiary, nacisk osi, masa całkowita). Zezwolenia należącej do kategorii I – mogące obowiązywać przez 6 lub 12 miesięcy – wydają zarządcy dróg, którymi ma odbywać się przewóz. II i III kategoria wymagają zezwolenia starosty właściwego z uwagi na miejsce, w którym ów przewóz się rozpoczyna, ewentualnie z uwagi na siedzibę firmy składającej stosowny wniosek. Zezwolenie IV, V, VI lub VII kategorii możemy uzyskać natomiast od Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad. W ostatnim przypadku wydaje się je na 14 albo 30 dni (przejazd jedno- i wielokrotny), pozostałe obowiązują zaś przez pół roku, rok albo dwa lata.

Formalności

Składając wniosek, musimy pamiętać o zawarciu w nim takich informacji jak dane pojazdu, którym ma być transportowany ładunek nienormatywny, czy planowany termin jego przewozu. We wniosku powinien znaleźć się też opis proponowanej trasy, uwzględniający faktyczny stan dróg oraz bezpieczeństwo zarówno samego ładunku, jak i pozostałych uczestników ruchu (czasem konieczne może się okazać np. przewożenie go w godzinach nocnych). – Nie zapominajmy, że jeśli ładunek ma przekroczyć granicę, zezwolenie musi wydać także naczelnik polskiego urzędu celnego, a także stosowne urzędy w każdym z krajów znajdujących się na wyznaczonej trasie – dodaje przedstawiciel firmy Geo-Trans.

Terminy

Od złożenia wniosku do wydania zezwolenia może upłynąć nawet 30 dni. Dzieje się tak jednak zazwyczaj w sytuacjach, gdy do przewozu trzeba dostosować istniejącą infrastrukturę drogową. W przeciwnym razie zezwolenie powinniśmy uzyskać w ciągu najwyżej 14 dni. Jeśli transport ładunków nienormatywnych objęty jest kategorią V-VII, a przy tym wymaga przejazdu przez most albo wiadukt, musi zostać o tym pisemnie powiadomiony zarządca danej drogi. Ma on wówczas cztery dni na określenie warunków rzeczonego transportu – albo podanie przyczyn, dla których przewóz tą drogą nie może się odbyć.