Prawidłowa geometria kół w samochodzie i jej wpływ na bezpieczeństwo jazdy

Większość kierowców słyszała o geometrii kół w aucie, ale nie każdy z nich wie, co dokładnie oznacza ten termin. Tymczasem ustawienie zawieszenia to bardzo istotna kwestia, która bezpośrednio przekłada się na zachowanie pojazdu na drodze. Z naszego artykułu dowiesz się, czym jest prawidłowa geometria kół w samochodzie i jak wpływa na bezpieczeństwo jazdy.

Czym właściwie jest geometria kół w aucie? 

O geometrii kół w samochodzie zapewne słyszała większość kierowców. Nie każdy z nich jednak wie, co dokładnie kryje się pod tym pojęciem. Geometria kół to przede wszystkim szereg parametrów różnych elementów układu zawieszenia, które decydują o ustawieniu kół względem płaszczyzny jezdni i wobec siebie. To także wszystkie zjawiska, jakie występują wskutek pracy układów kierowniczego i zawieszenia podczas przemieszczania się kół.

Jeśli chodzi o wspomniane parametry, to wyróżnia się ich 2 rodzaje: regulowane i nieregulowane. Do tych pierwszych należą:

• kąt pochylenia koła, czyli kąt zawarty między płaszczyznami symetrii koła a pionem; jest dodatni, gdy koło pochylone jest na zewnątrz lub ujemny, jeśli koło jest pochylone do wewnątrz; przyjmuje się, że kąt pochylenia kół przednich powinien być nieznacznie ujemny, a kąt pochylenia kół tylnych – wynosić 0°
• kąt wyprzedzenia osi obrotu zwrotnicy, a więc kąt zawarty między osią sworznia zwrotnicy a osią pionową koła
• zbieżność – określa położenie kół przednich lub tylnych względem siebie; zbieżność dodatnia to takie ustawienie kół, w którym odległość między krawędzią brzegu obręczy kół przednich jest mniejsza niż w przypadku kół tylnych; jeśli jest inaczej, to koła są rozbieżne

Z kolei do parametrów nieregulowanych, czyli nadanych konstrukcyjnie zalicza się promień zataczania, kąt pochylenia osi zwrotnicy, przesunięcie osi zwrotnicy względem osi koła oraz różnice kątów skrętu koła wewnętrznego i zewnętrznego.

Jeśli geometria kół w samochodzie jest nieprawidłowa, może to być spowodowane np. najechaniem na przeszkodę lub wjechaniem w dziurę. Może się jednak również zdarzyć, że odchylenia od normy w zakresie parametrów regulowanych występują wskutek zwykłej eksploatacji pojazdu. Sytuacja jest duża gorsza, gdy te odstępstwa dotyczą parametrów nieregulowanych. Jest to oznaka trwałego uszkodzenia elementów układu zawieszenia, które wpływają na właściwe osadzenie kół w aucie. Takie problemy często występują choćby w samochodach powypadkowych.

Geometria kół w samochodzie a bezpieczeństwo jazdy 

Prawidłowa geometria kół w aucie bezpośrednio przekłada się na bezpieczeństwo jazdy. Jeżeli koła są rozbieżne, ich oś obrotu nie jest prostopadła do kierunku jazdy. To powoduje zmniejszenie przyczepności kół do podłoża i może skutkować tym, że samochód zachowuje się nieprawidłowo nawet przy niewielkiej zmianie kierunku jazdy. To oczywiście stwarza zagrożenie w ruchu drogowym.

Objawem niewłaściwej geometrii kół jest ściąganie auta w którąś ze stron wtedy, gdy puści się na chwilę kierownicę w czasie jazdy na wprost. To w razie momentu dekoncentracji czy zamyślenia może prowadzić do bardzo niebezpiecznych sytuacji na drodze. W takich okolicznościach należy jak najszybciej udać się do profesjonalnego serwisu zapewniającego ustawienie odpowiedniej geometrii kół, takiego, jak firma Auto Układ z Płouszowic koło Lublina.

O odchyleniach od normy w zakresie geometrii kół świadczy także nieodpowiednia reakcja samochodu na ruchy kierownicą. Jeśli auto nie zachowuje się tak, jak się tego od niego oczekuje, np. reaguje z opóźnieniem, stwarza to niebezpieczeństwo dla kierowcy, pasażerów i innych uczestników ruchu drogowego.      

Nieprawidłowa geometria kół wpływa też na nierównomierne zużywanie się bieżników opon. Może prowadzić do sytuacji, w której opony zużywają się nawet 2 razy szybciej, a to oczywiście sprawia, że zmniejsza się ich przyczepność. Jest to szczególnie niebezpieczne w trudnych warunkach atmosferycznych, np. na mokrej i śliskiej po opadach lub w ich trakcie jezdni. Niedostateczna przyczepność opon powoduje dodatkowo, że wydłuża się droga hamowania, co w niektórych przypadkach może mieć wpływ na ludzkie życie i zdrowie.

Z powodu niewłaściwej geometrii kół w aucie dużo szybciej zużywają się także elementy zawieszenia i układu kierowniczego. To przekłada się z kolei na mniejszą sterowność i problemy z trakcją pojazdu, a co za tym idzie – na zmniejszenie bezpieczeństwa jazdy.

Właśnie ze względów bezpieczeństwa geometria kół w samochodzie powinna być sprawdzana przez fachowców co najmniej raz do roku, np. przy okazji wymiany opon. Obowiązkowo trzeba dokonać przeglądu zawieszenia po wypadku lub mocnym nadwyrężeniu pojazdu np. po najechaniu na przeszkodę czy wskutek jazdy po dziurawej, nierównej drodze.