Jak działa tachograf? Ewidencja czasu pracy kierowców

Już od 2006 roku każdy zarejestrowany w Polsce samochód o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony musi być wyposażony w tachograf cyfrowy. Zasada ta dotyczy więc samochodów ciężarowych, dostawczych oraz autobusów – z wyjątkiem autobusów miejskich. Tachograf rejestruje ilość przejechanych kilometrów, prędkość i czas prowadzenia pojazdu, a więc dostarcza danych niezbędnych do prowadzenia ewidencji czasu pracy kierowcy.

Czym jest i jak działa tachograf?

Tachograf jest urządzeniem pomiarowym, które łączy w sobie kilka funkcji, w tym przede wszystkim prędkościomierza oraz zegara. Tachograf rejestruje przejechaną w danym czasie odległość, chwilową prędkość pojazdu i ogólną aktywność kierowcy. Z danych z tachografu dowiemy się więc, jak długo i w jakim przedziale czasowym kierowca prowadził samochód, kiedy zdecydował się na postój i jak długo trwała taka przerwa. Niektóre tachografy dają także możliwość rejestracji innych parametrów, w tym np. obrotów silnika.

Tradycyjne tachografy analogowe stosowane są dzisiaj bardzo rzadko, wyłącznie w starszych pojazdach. W urządzeniach tego typu dane zapisywane były na okrągłych, papierowych kartkach, które kierowca za każdym razem, ruszając w trasę, musiał umieszczać w tachografie. Bardzo dużą wadą analogowych urządzeń była podatność na fałszowanie. Kierowca bez trudu mógł odręcznie nanosić „poprawki” na papierową wykresówkę. Dlatego obecnie w samochodach ciężarowych montuje się tachografy cyfrowe, które zapisują dane na temat aktywności kierowcy jednocześnie w dwóch miejscach – w wewnętrznej pamięci urządzenia i na zewnętrznym nośniku chipowym.

Nowoczesne tachografy cyfrowe wymagają od kierowcy zupełnie innego sposobu obsługi, jednak nie jest to zadanie bardzo trudne – przekonuje nasz rozmówca firmy MAWEX. Rozpoczynając pracę, kierowca musi wsunąć do szczeliny tachografu swoją kartę kierowcy i wprowadzić symbol odpowiedniego kraju. Tachograf zacznie rejestrować pracę automatycznie po uruchomieniu samochodu. Po zatrzymaniu pojazdu tachograf zaczyna zapisywać „inną pracę”, a więc żeby zacząć naliczać pauzę, kierowca musi pamiętać o wciśnięciu przycisku zmieniającego czynność na przerwę. Bardzo ważne jest, by kierowca w trasę zabierał ze sobą papier do tachografu cyfrowego. Będzie on potrzebny do wydruku aktywności w razie kontroli ITD. Inspektorzy na drodze sprawdzają nie tylko aktywność z bieżącej trasy, ale do 28 dni wstecz.

Niezbędne narzędzie do ewidencji czasy pracy kierowcy

Ponieważ tachograf umożliwia dokładne prześledzenie aktywności kierowcy, jest bardzo przydatny, a właściwie niezbędny do prowadzenia ewidencji czasu pracy kierowców, co jest obowiązkiem pracodawcy. Zgodnie z ustawą o czasie pracy kierowców, pracodawca prowadzi ewidencję w formie: zapisów na wykresówkach (w przypadku tachografu analogowego), wydruków danych z karty kierowcy i tachografu cyfrowego, plików pobranych z karty kierowcy i tachografu cyfrowego, rejestru opracowanego na podstawie ww. dokumentów lub innych dokumentów potwierdzających czas i rodzaj pracy wykonywanej przez kierowcę. Należy pamiętać o dochowywaniu odpowiednich terminów sczytywania danych – co 28 dni z karty kierowcy i minimum co 90 dni z tachografu.  Co ważne, ewidencja czasu pracy kierowcy musi być przechowywana przez okres trzech lat.