Co zaliczamy do tzw. ceramiki użytkowej?

Wyroby ceramiczne towarzyszą człowiekowi od dawna. Ich tworzenie łączyło w sobie chęć uzyskania przedmiotów o zastosowaniu praktycznym z próbami ich dekorowania. Rozwój zdobienia wyrobów ceramicznych przebiegał równolegle z doskonaleniem metod dobierania składników, sposobami formowania, wypalania i szkliwienia. Dzięki poszanowaniu tradycji połączonemu z dążeniem ku ulepszaniu wyrobów dziś możemy się cieszyć pięknem ceramiki użytkowej i ozdobnej. 

Wyroby ceramiczne i ich zastosowanie

Wyroby ceramiczne są produkowane w różnych zakątkach globu od tysięcy lat. Wynalezienie sposobu na utrwalanie glinianych naczyń pozwoliło na udoskonalenie metod przechowywania żywności, a także na łatwiejszą obróbkę przygotowywanych posiłków. Choć ceramika była stosowana głównie w garncarstwie, dość szybko zaczęto również wytwarzać z niej ozdoby. Z czasem właściwości wyrobów ceramicznych, takie jak wodoodporność, wysoka twardość, wytrzymałość na wysoką temperaturę oraz dobra izolacyjność sprawiły, że ceramikę zaczęto wykorzystywać przy konstruowaniu urządzeń elektrycznych czy w budownictwie. Wciąż jednak najbardziej rozpowszechnione użycie to produkcja ceramiki użytkowej i ozdobnej – tłumaczy specjalistka z  Manufaktury w Bolesławcu, która organizuje warsztaty wypalania wyrobów ceramicznych.

Choć przez lata zmieniały się mody dotyczące kształtów i zdobień wyrobów ceramicznych, a także piece stosowane do wypalania, to podstawowe reguły pozostają wciąż takie same. Ceramika użytkowa zostaje uformowana na kole garncarskim lub za pomocą formy. Gotowa ukształtowana masa jest wypalana przez kilkanaście godzin w temperaturze około 800°C. Następnie wyroby są ozdabiane różnymi  wzorami – w wielu przypadkach stosowanymi od pokoleń. Kolejnym etapem wciąż pozostaje szkliwienie, które obejmuje naniesienie szkliwa oraz wypalanie, tym razem w temperaturze przekraczającej 1200°C.

Przykłady ceramiki użytkowej

Przedmioty ceramiki użytkowej to wszystkie rodzaje naczyń, które mogą znaleźć praktyczne zastosowanie. Najpopularniejszymi reprezentantami tej grupy są naturalnie naczynia wchodzące w skład zastawy stołowej – talerze, kubki, wazy czy rozmaite miski. Do tej kategorii można również zaliczyć galanterię stołową, a zatem różne akcesoria od serwetników, przez maselniczki, dzbanuszki czy pojemniki na przyprawy, aż po cukiernice.

Wśród ceramiki użytkowej znajdziemy również przedmioty łączące funkcję użytkową z dekoracyjną. Są to wszelkiego rodzaju wazony, świeczniki, lampiony i lampy, a nawet zegary czy ozdoby choinkowe.

Osobną grupę wyrobów, które są niewątpliwie ceramiką użytkową, stanowią akcesoria kuchenne i łazienkowe. Wśród przedmiotów przeznaczonych do użytku kuchennego można znaleźć choćby pojemniki na różne produkty spożywcze, np. ser lub miód, a także chlebaki. Ceramiczne akcesoria łazienkowe to pojemniki na różne przybory kosmetyczne, dozowniki na mydło czy choćby kubeczki do mycia zębów.