Wał korbowy – budowa, obciążenia i szlifowanie, czyli regeneracja

Wał korbowy to istotna część każdego silnika spalinowego. Dzięki niemu ruch posuwisto-zwrotny jest zamieniany na ruch obrotowy. Element ten wykonuje się najczęściej ze stali w procesie jej wykuwania. Dlatego też może on przyjmować na siebie duże obciążenia robocze. Mimo to po pewnym czasie konieczna jest jego wymiana lub regeneracja. Ta druga opcja z powodów ekonomicznych cieszy się dużym powodzeniem. Sprawdźmy zatem kiedy należy ją wykonać?

Jak zbudowane są wały korbowe?

Na początku trzeba zaznaczyć, że choć budowa wałów korbowych jest do siebie bardzo podobna, to różnią się one kształtem. Wynika to z m.in. budowy silnika, ilości cylindrów i ich układu, liczby czopów głównych wału czy kolejności zapłonów. Przykładowo w silnikach o konstrukcji rzędowej czopów korbowych jest tyle ile cylindrów. Natomiast w silnikach widlastych o połowę mniej, bowiem  zazwyczaj stopy dwóch korbowodów osadzane są na jednym czopie korbowym. Wracając jednak do budowy wałów korbowych, to jak wyjaśnia ekspert firmy Auto Szlif Sikorscy z Krakowa, która specjalizuje się w profesjonalnej naprawie silników spalinowych:

Elementów tworzących wał korbowy jest dość sporo i wszystkie one mają swoje zadanie. Jednak do tych najbardziej znanych należą: czopy główne i korbowe, przeciwciężar, ramię wykorbienia oraz tarcza koła zamachowego. Każdy wał korbowy silnika czterosuwowego i wysokoprężnego jest drążony. Dzięki temu olej silnikowy, tłoczony pod wysokim ciśnieniem może skutecznie smarować panewki stopy korbowodu oraz czopy główne wału. Inaczej jest w przypadku silnika dwusuwowego, gdzie występuje smarowanie mieszankowe. Tam mamy do czynienia z dzielonym wałem pełnym. Taka konstrukcja umożliwia montaż łożysk tocznych przy czopach głównych i korbowych. Czasami w silnikach o specjalnym przeznaczeniu na zakończeniu wału korbowego montuje się dodatkowe podzespoły np. koła zębate pompy oleju, napędu rozrządu czy koła zamachowego. Z uwagi na siły jakie działają na wał korbowy i obciążenia jakim są one poddawane do jego produkcji stosuje się wyłącznie wysokiej jakości stal węglową. Dzięki swoim właściwością gwarantuje ona długą żywotność wału. Oczywiście nie znaczy to, że wał korbowy jest wyrobem wiecznym. Podobnie jak pozostałe elementy silnika ulega on stopniowemu zużyciu. W rezultacie  konieczna jest jego wymiana, bądź regeneracja. Ta ostatnia pozwala niskim kosztem znacząco przedłużyć sprawność roboczą wału. Właśnie dlatego zyskuje coraz większą popularność.

Na czym polega regeneracja wału korbowego?

Jak już zostało wspomniane wał korbowy, mimo iż wykonany z bardzo trwałej stali węglowej nie jest częścią bezawaryjną. Tysiące godzin pracy i setki tysięcy przejechanych kilometrów mogą spowodować, że nawet przy prawidłowej konserwacji i regularnej wymianie oleju wał może ulec uszkodzeniu. Jego regeneracja to proces wieloetapowy. Pierwszym etapem jest sprawdzenie rzeczywistego stanu technicznego. Może się bowiem okazać, że usterka jest na tyle poważna, iż zakup nowego wału będzie lepszym rozwiązaniem niż jego naprawa. Są to jednak sytuacje wyjątkowe. Na ogół większość wałów daje się zregenerować. Drugim bardzo ważnym etapem regeneracji jest szlifowanie wału korbowego, które musi zostać wykonane niezwykle precyzyjnie. Dlatego szukając firmy świadczącej usługi regeneracji silników powinno się wybierać te, które mają profesjonalne zaplecze techniczne, doświadczony i wykwalifikowany personel oraz grono zadowolonych klientów. Po wyszlifowaniu wał należy wyważyć. Wyważenie spowoduje zmniejszenie drgań silnika, wydłużenie żywotności wału, zwiększenie mocy i zmniejszenie zużycia paliwa.