Skuteczny sposób na zaćmę

Spośród wszystkich bodźców, które każdego dnia docierają do organizmu człowieka, wrażenia wzrokowe stanowią około 80-90%. Odbierane obrazy pełnią również ważną funkcję w utrzymywaniu równowagi i właściwej koordynacji ruchów. Co zrobić, kiedy widzenie zostanie zaburzone w wyniku zaćmy? Oko jest niezwykle skomplikowanym narządem. Pozwala odbierać bodźce wzrokowe w różnych warunkach oświetlenia i rozpoznawać barwy. Dzięki widzeniu obuocznemu mózg może tworzyć obrazy przestrzenne i zdolny jest do oceny odległości. Kluczową rolę w procesie widzenia odgrywa soczewka. W oku zdrowym jest ona elastyczna, bezbarwna i przezroczysta, dzięki czemu przepuszcza i załamuje promienie świetlne pod odpowiednim kątem, umożliwiając ostre widzenie przedmiotów znajdujących się w różnej odległości od oka.

Na czym polega zaćma?

Zaćma (katarakta) jest nieuleczalną chorobą oka polegającą na stopniowym mętnieniu soczewki, co utrudnia przedostawanie się promieni świetlnych do wnętrza oka, upośledzając widzenie. Pacjenci lepiej widzą o zmierzchu i w cieniu, w jasnym świetle obraz staje się jednak szczególnie nieostry, a wady tej nie daje się skorygować szkłami korekcyjnymi. Niektórzy pacjenci obserwują wokół źródeł światła tzw. aureolę. Wraz z rozwojem choroby widzenie bardzo się pogarsza, obraz staje się zamglony, a kiedy soczewka zmętnieje całkowicie, chory nie odbiera już żadnych wrażeń wzrokowych.

Przyczyny choroby

Niestety, przyczyny powstawania katarakty nie zostały dotąd całkowicie rozpoznane. Zaćma najczęściej rozwija się w procesie naturalnego starzenia się organizmu, ale może też powstać w następstwie urazu mechanicznego gałki ocznej lub miejscowej infekcji oka (zapalenia rogówki, twardówki lub błony naczyniowej). Niektóre choroby ogólnoustrojowe, np. cukrzyca, niedoczynność przytarczyc oraz atopowe zapalenie skóry również są wliczane do czynników ryzyka zaćmy wtórnej. Zaćma wrodzona może powstać na skutek zaburzeń rozwojowych soczewki w życiu płodowym.

Jakie badania stosuje się w diagnostyce i leczeniu zaćmy?

Rozpoznanie choroby odbywa się w odpowiednio wyposażonym gabinecie okulistycznym. Specjalista, za pomocą lampy szczelinowej dokonuje dokładnej obserwacji przedniego odcinka gałki ocznej (rogówki, soczewki, tęczówki, naczyniówki i twardówki) oraz struktur leżących głębiej – siatkówki i centralnej części ciała szklistego. Na tej podstawie ocenia stopień i rodzaj zmętnienia soczewki oka. W diagnostyce katarakty wykonuje się również badanie dna oka w celu wykluczenia innych zmian, które mogą upośledzać widzenie. Należą do nich: zanik nerwu wzrokowego, odwarstwienie siatkówki oraz zwyrodnienie plamki żółtej. Jeśli pacjent decyduje się na  zabieg usunięcia zaćmy, przeprowadzane są badania określające ogólny stan jego zdrowia. Przeciwwskazaniem do zabiegu może okazać się np. choroba serca, nadciśnienie tętnicze, cukrzyca lub zaburzenia hormonalne. Wykonywane są także testy okulistyczne: pomiar ostrości wzroku, ciśnienia wewnątrzgałkowego, badanie USG gałki ocznej itd. Dzięki nim specjalista dokładnie określa parametry sztucznej soczewki, która zostanie wszczepiona pacjentowi.

Skuteczny sposób na zaćmę

Obecnie jedynym, skutecznym sposobem przywracającym wzrok pacjentom z zaćmą jest zabieg usuwania zmętniałej soczewki oka i wszczepienia w jej miejsce wewnątrzgałkowej soczewki sztucznej. Operacje te refundowane są przez NFZ i przeprowadza się je w szpitalach na oddziałach okulistycznych. Jednak z powodu długiego okresu oczekiwania wielu pacjentów decyduje się na wykonanie zabiegu w prywatnej klinice. Jeszcze do niedawna podczas operacji usuwano zmętniałą soczewkę razem z torebką, w której się znajduje, co sprawiało, że pacjent po zabiegu miał wysoką nadwzroczność (8-16 dioptrii). Obecnie pozostawia się torebkę, a usuwa się jedynie zmętniałe części soczewki, co nie wywołuje nadwzroczności, dlatego pacjent nie musi później nosić okularów korekcyjnych. Moc łamiąca sztucznej soczewki dobierana jest indywidualnie dla każdego chorego. Zabiegi wykonywane są nowoczesnymi metodami, np. fakoemulsyfikacją. Stosuje się sztuczne soczewki wysokiej jakości, wyposażone w filtry UV, bardzo dobrze tolerowane. Do jednych z najnowocześniejszych należą soczewki trójogniskowe, które zapewniają wyraźne widzenie dla bliży, odległości pośredniej oraz dali.

Czy zabieg jest bezpieczny?

Zabieg usunięcia zaćmy trwa około 30 minut. Przeprowadza się go przy użyciu lasera, w znieczuleniu miejscowym. Później wykonywane są okresowe badania kontrolne oczu, pozwalające monitorować proces zdrowienia. Zabieg można wykonać niezależnie od wieku (nawet u kilkutygodniowych dzieci), w każdym stadium choroby. Jest on bezpieczny, skuteczny i rzadko powoduje powikłania (komplikacje zdarzają się raz na 10 tys. przypadków). Dzięki niemu osoby niewidome z powodu zaćmy mogą powrócić do normalnej aktywności życiowej.