Rehabilitacja neurologiczna — rola i zakres działania

Rehabilitację neurologiczną stosuje się u pacjentów po okresie leczenia lub hospitalizacji z powodu schorzeń związanych z układem nerwowym. Jej zadaniem jest wsparcie w zakresie dalszego procesu zdrowienia, złagodzenie lub usunięcie deficytów neurologicznych i wynikających z nich uszkodzeń oraz przywrócenie niezależności. Kiedy jest potrzebna rehabilitacja neurologiczna?

Kiedy jest potrzebna rehabilitacja neurologiczna?

Najważniejszym celem rehabilitacji neurologicznej jest umożliwienie pacjentowi ponownego uczestniczenia w życiu publicznym i społecznym oraz, w zależności od sytuacji osobistej, najbardziej samodzielne radzenie sobie w życiu codziennym.

Choroby neurologiczne mogą dotyczyć każdego, niezależnie od wieku, płci i przebytych schorzeń. Do czynności, które chorzy tracą w wyniku różnego rodzaju chorób i urazów należą przemieszczanie się, przestrzeganie higieny oraz korzystanie z toalety, a nawet jedzenie i picie. Ponadto pomocy może wymagać ubieranie i rozbieranie się. Pacjenci neurologiczni często mają kłopoty z mówieniem i rozumieniem mowy oraz orientacją przestrzenną.

Rehabilitacja neurologiczna jest taka ważna, ponieważ często zdarza się, że utrata tych umiejętności wiąże się z poważnym niebezpieczeństwem w postaci upadków. Przyczyną zaburzeń są urazy, w tym uraz mózgu, udary, stwardnienie rozsiane, guzy i infekcje w obrębie układu nerwowego, a także procesy neurodegeneracyjne i wady genetyczne. 

Zakres rehabilitacji neurologicznej

Bardzo ważną cechą wyróżniającą rehabilitację neurologiczną jest skoordynowane działanie specjalistów z różnych dziedzin. W proces leczenia zaangażowany jest cały zespół, składający się z fizjoterapeuty, neurologa, logopedy, psychologa oraz innych lekarzy, w przypadku schorzeń współistniejących. Celem ich działań jest niwelowanie ograniczeń w takim zakresie, w jakim jest to możliwe lub powstrzymanie postępu choroby.

Do zadań terapeutów należą ćwiczenia zmniejszające ryzyko urazów, poprawiające kontrolę postawy oraz chodu, mobilizacja czynna i bierna. U chorych, którzy cierpią na zaburzenia układu sensorycznego, takie jak zaburzenia czucia i nieprawidłowe wrażenia bólowe prowadzone są działania ograniczające przykre doznania. Fizjoterapeuci z przychodni rehabilitacyjno-leczniczej OKS-MED stosują także masaże. Ponadto prowadzone są treningi pisania i czytania oraz w zakresie artykulacji i rozumienia mowy. Niekiedy potrzebna jest normalizacja rytmu snu i czuwania.

Szczególnie skuteczne są systemy rehabilitacji neurologicznej takie jak metoda Bobath, metoda Vojty oraz Integracja Sensoryczna. Wykorzystuje się także sprzęt znany z ortopedii, na przykład ortezy, pionizatory i gorsety.