Ochrona dóbr osobistych. Jak mogę chronić swoje dobre imię?

Istnieją różne rodzaje krzywdy, jaką można wyrządzić drugiemu człowiekowi, a która podlega karze. Nie musi to być krzywda fizyczna – można bowiem paść ofiarą przemocy psychicznej, ale też pomówienia czy zniesławienia. Zawsze, gdy czujemy, że naruszono naszą godność i dobre imię, czy to w konsekwencji plotek, czy oszczerczych publikacji, mamy prawo chronić swoje dobra osobiste.

Czym są dobra osobiste?

Aby móc chronić swoje „dobre imię” trzeba wiedzieć, co tak naprawdę podlega ochronie. Dobra osobiste to wszelkie niemajątkowe wartości, czyli takie, których nie da się wyrazić w pieniądzach, ale które przysługują każdemu człowiekowi, niezależnie od jego statusu materialnego, płci czy wieku. – Tłumaczy ekspert z Kancelarii Adwokackiej Adwokata Adama Przały w Gdańsku. – Każda osoba fizyczna, ale też prawna, posiada niezbywalne i niedziedziczne dobra osobiste, których nie można się zrzec. Co zaliczamy do tych dóbr? To m. in. zdrowie, wizerunek, godność, pozycja społeczna, prywatność, tajemnica korespondencji, twórczość czy swoboda sumienia. Lista tych dóbr jest otwarta, co znaczy, że może być poszerzona poprzez stosowne orzeczenia sądowe. Każde z tych dóbr podlega ochronie. Osoba, której dobra osobiste zostały naruszone w sposób bezprawny – czyli bez jej zgody, prawnej podstawy i nie w imię interesu społecznego – ma prawo wystąpić na drogę sądową przeciwko osobie, która dopuściła się naruszenia tych dóbr. Co istotne w dzisiejszych czasach, warto pamiętać, że naruszenie dóbr może mieć miejsce również w Internecie i dotyczyć nawet nazwy użytkownika, czyli internetowego pseudonimu.

Środki ochrony dóbr osobistych

Możliwości osoby, której dobra osobiste zostały naruszone, ograniczają się w dużej mierze do tzw. czynność reakcyjnych, czyli powzięcia stosownych kroków po fakcie. W tym zakresie osoba taka może na drodze powództwa ubiegać się o:

• Zaniechanie działania naruszającego jej dobra osobiste – osoba naruszająca czyjeś dobra osobiste musi zaprzestać działań godzących w czyjeś dobre imię, takich jak np. publikowanie oczerniających treści.
• Naprawienie skutków naruszenia dóbr – osoba, która podjęła działania naruszające czyjeś dobra osobiste może być zobowiązana do naprawy skutków tych działań poprzez sprostowanie faktów, np. w formie wydania stosownego oświadczenia w prasie lub też na drodze zadośćuczynienia pieniężnego, czy to poprzez wypłatę świadczenia pieniężnego, czy poprzez wpłatę określonej sumy na cele charytatywne, np. na rzecz organizacji społecznych, takich jak Caritas czy PCK.

Poza tym poszkodowany w wyniku naruszenia dóbr osobistych może również wystąpić o odszkodowanie za straty moralne. Warto też zaznaczyć, że przepisy regulujące ochronę dóbr osobistych znajdują się w stosownych kodeksach, np.  w kodeksie karnym.