Jakie rodzaje narzędzi postępowych wyróżniamy?

Masowa produkcja detali wymaga odpowiedniej organizacji oraz zastosowania narzędzi, które do minimum skrócą czas wykonywania jednego elementu. Jednocześnie niezbędne jest też zachowanie wysokiej jakości, precyzji w odwzorowaniu i powtarzalności wymiarów. Do wycinania, wytłaczania i wyciskania stosuje się obecnie narzędzia postępowe, które pozwalają na optymalizację takich procesów. Jakie są ich rodzaje?

Co to jest i jak działa narzędzie postępowe?

Narzędzie postępowe jest zespołem tłoczników, spośród których każdy wykonuje jedno zadanie lub zespół zadań. Są one umieszczone w jednym urządzeniu w określonej kolejności, która pozwala na uzyskanie pożądanego efektu. Podczas pracy maszyny górna część prasy wraz z matrycami unosi się, a pod nią przesuwa się taśma metalowa. Po opuszczeniu prasy tłoczniki wykonują zaprogramowane czynności.

Kolejnym etapem cyklu pracy jest ponowne uniesienie prasy. W tym czasie następuje też przesunięcie taśmy tak, aby częściowo wykonane elementy znalazły się na kolejnym stanowisku (stacji). Po przejściu przez wszystkie stacje element jest ostatecznie uformowany i ponacinany. Ostatnim etapem zawsze jest odcięcie go od taśmy i zrzucenie do pojemnika. Specyfiką narzędzi postępowych jest bardzo precyzyjna synchronizacja unoszenia pracy i przesuwu taśmy o na wymaganą odległość. Dokładność wykonanych detali często zależy od ułamków milimetra.

Rodzaje narzędzi postępowych

Narzędzia postępowe są projektowane z przeznaczeniem do wykonywania konkretnych detali. Dlatego każde z nich jest unikalne i składa się z określonej liczby i typów tłoczników. Pod względem wykonywanych przez nie czynności wyróżnia się:

• tłoczniki gnące,
• tłoczniki zaginające,
• tłoczniki do kształtowania,
• wykrojniki (przycinaki, dziurkowniki, wycinaki itp.),
• ciągowniki.

Wszystkie wymienione tłoczniki mogą być wykorzystanie do montażu narzędzi postępowych produkowanych między innymi przez firmę Zetek. Ich zastosowanie jest zalecane wszędzie tam, gdzie wymagania projektowe są wysokie, a proces produkcji obejmuje kilka czynności, wykonywanych na metalowej taśmie.

Narzędzia postępowe są też określane tłocznikami wielotaktowymi. Nazwa ta wynika z faktu, że wykonanie kompletnego elementu wymaga kilkakrotnego uniesienia i opuszczenia prasy, podczas którego następuje przesunięcie taśmy, a detal wzbogaca się o kolejny element (otwór, zapięcie, wycięcie). Każdy taki proces jest jednym taktem, a do uzyskania ostatecznego efektu potrzeba ich kilku. Najprostsze są narzędzia dwutaktowe, najbardziej zaawansowane wykonują kilka, a nawet kilkanaście taktów.