Jakich akcesoriów potrzebujesz, jeśli chcesz rozpocząć przygodę z rękodziełem?

Tytułowe pytanie, na pierwszy rzut oka, może wydać się zbyt ogólne: istnieje przecież tak duża liczba rodzajów i odmian rękodzieła, że niemożliwe wydaje się skompletowanie jakiegoś uniwersalnego zestawu akcesoriów. To prawda. Jeżeli jednak ograniczymy się do form rękodzieła, które można uprawiać w warunkach domowych, bez konieczności posiadania pracowni, to zadanie będzie o wiele prostsze. Bez trudu wskażemy przybory i narzędzia, które powinna posiadać każda osoba chcąca zajmować się rękodziełem.

Najlepszym sposobem określenia, jakie akcesoria do rękodzieła będą nam potrzebne, jest przegląd najpopularniejszych technik, wraz z wyliczeniem niezbędnych do ich stosowania przyborów.

10 najpopularniejszych rodzajów rękodzieła

Wybór najpopularniejszych technik rękodzielniczych jest, z konieczności, subiektywny. W zestawieniu znajdują się zarówno powszechnie znane typy wytwórczości, jak i takie, które nie cieszą się powszechnym uznaniem, choć zdecydowanie na to zasługują. Oto 10 najpopularniejszych odmian rękodzieła wraz z krótkimi opisami i wyliczeniem niezbędnych akcesoriów:

1. decoupage – polega na naklejaniu papieru i kawałków serwetek na przedmioty z drewna, szkła, ceramiki czy metalu i pokrywanie ich warstwą lakieru – podstawowymi narzędziami do decoupage są nożyczki precyzyjne do wycinania papieru, pędzle do malowania, lakierowania i klejenia, przyda się też pęseta i oczywiście mata do wycinania,
2.  filcowanie – prowadzone na sucho lub na mokro zbijanie wełny czesankowej w jednolitą tkaninę (lub dowolny inny kształt, np. kulki) – wymaga użycia specjalnych igieł (filcowanie na sucho) lub mydła, wody i podkładu z folii bąbelkowej (filcowanie na mokro),
3. bibułkarstwo – jedynym akcesorium, którego potrzebujemy do wykonania kwiatów z bibuły, są nożyczki precyzyjne, a dodatkowo wykałaczki (jako rusztowanie do układania płatków w pączki), nici i sznurki oraz wstążki do dekoracji gotowych kwiatów,
4. kanzashi – aby doskonalić się w japońskiej technice wykonywania kwiatów ze wstążki, wystarczy mieć ostre nożyczki, zapalniczkę lub świeczkę do opalania brzegów wstążki oraz pęsetę,
5. sutasz (soutache) – łączenie w wiązki i przeszywanie płaskich sznurków, które dodatkowo ozdabia się kaboszonami czy koralikami i wyposaża w metalowe haczyki (do sutaszowych kolczyków, zawieszek czy naszyjników) – technika wymaga użycia odpowiednich nici (bardzo cienkie, syntetyczne nici monofilowe), igieł, kleju, kolorowego filcu (do podklejania kaboszonów, owalnych ozdób ze szkła lub kamienia) i oczywiście ostrych nożyczek precyzyjnych,
6. quilling – kompozycje powstające ze spiralnie zwijanych wąskich pasków papieru – potrzebne narzędzia do wycinania są identyczne jak przy decoupage, a poza tym przydają się specjalne grzebienie do quillingu i igły do zwijania papieru w spiralki oraz mocna metalowa linijka do przycinania nożykiem pasków papieru,
7. makrama – ręczne wiązanie sznurków w celu stworzenia ozdób, siatek, toreb, a nawet elementów garderoby – poza sznurkami wymaga jedynie nożyczek lub ostrego noża,
8. metoda karczochowa – sztuka zdobienia, której głównym materiałem są szerokie satynowe wstążki, z których odcina się krótkie kawałki, a następnie składa w kształt trójkąta i mocuje (szpilkami lub na klej) do przedmiotów ze styropianu – jedynym niezbędnym akcesorium do tworzenia bombek czy pisanek w technice karczocha są ostre nożyczki,
9. modelowanie w glinie – na początek wystarczy glina do modelowania, modelina lub masa solna i własne dłonie, bardzo przydatne są też szpatułki oczkowe i płaskie, a do tworzenia ceramiki warto pomyśleć o zakupie koła garncarskiego,
10. florystyka – jest tak popularna, że stała się niemal autonomiczną dziedziną sztuki, która do tworzenia kompozycji kwiatowych wykorzystuje takie artykuły florystyczne jak druty i gąbki, folie, wstążki, sznurki, celofan i organza – jeżeli chodzi o narzędzia, to w zasadzie wystarczą nożyczki i sekator lub ostry nóż, czasem przydają się też szczypce do drutu.

Oczywiście bez trudu można byłoby skompletować kolejną dziesiątkę technik rękodzielniczych. Wystarczy wspomnieć o szydełkowaniu, koronkarstwie, wyszywaniu (w tym wyszywaniu cekinami) malowaniu na szkle, tkactwie czy wikliniarstwie. Wybraliśmy takie, w których może spróbować swoich sił dosłownie każdy, bez ponoszenia na starcie większych wydatków.

Zestaw niezbędnych narzędzi i akcesoriów do uprawiania rękodzieła

Po przejrzeniu przedstawionego powyżej zestawienia łatwo zauważymy, że większość niezbędnych akcesoriów rękodzielniczych zazwyczaj już posiadamy. Podobnego zdania jest specjalista ze Sklepu Plastycznego 24, oferującego akcesoria do rękodzieła: – Nożyczki, igły do szycia, zapalniczka, pędzle to akcesoria, które znajdują się w każdym domu. Używamy ich na co dzień, szczególnie wtedy, gdy wychowujemy dzieci w wieku szkolnym, którym musimy zapewnić przybory i materiały na zajęcia z plastyki. Jeżeli zaczynamy zajmować się rękodziełem na serio, to stopniowo doposażamy się w lepszej jakości akcesoria i gromadzimy ich większą ilość, aby lepiej pasowały do konkretnych technik zdobniczych. Podobnie rzecz się ma z komponentami: im doskonalsze i piękniejsze przedmioty potrafimy wytworzyć, tym chętniej wybieramy szlachetne, markowe materiały. Najlepiej widać to w produktach malarskich – w poszerzaniu się liczby kolorów i rodzajów farb oraz w używaniu specjalistycznych pędzli.

Oto propozycja podstawowego, uniwersalnego zestawu akcesoriów i materiałów do rękodzieła, przeznaczonego do samodzielnego skompletowania:

• podkładki – podkładki korkowe do quillingu, twarde maty do wycinania z tworzyw sztucznych i folie zabezpieczą przed zabrudzeniem i zniszczeniem powierzchnię stołu roboczego, zauważalnie poprawiają komfort i tempo pracy,
• nożyczki, noże, szczypce – niezbędne są dwie pary nożyczek: małe precyzyjne i duże do cięcia większych arkuszy tkanin czy grubszego papieru oraz noże do papieru i niewielkie szczypce do drutu – w wielu technikach przydają się bardzo pęsety, igły do szycia oraz szpilki,
• kleje – klej introligatorski, klej kontaktowy oraz pistolet do kleju na gorąco,
• przybory kreślarskie – ołówki, cienkopisy, linijki i ekierki znacznie ułatwią przygotowanie materiałów do rękodzieła i projektowanie zdobień,
• pędzle, farby i media – przynajmniej jeden pędzelek szeroki i płaski (do gruntowania i lakierowania), kilka pędzli okrągłych i płaskich do malowania, pędzle gąbkowe oraz farby (najlepiej akrylowe, w minimum kilku kolorach oraz farby brokatowe, złote i srebrne), lakier (akrylowy bezbarwny) oraz werniksy i rozpuszczalnik do farb olejnych,
• materiały (o uniwersalnym zastosowaniu) – każda technika wymaga specyficznych materiałów, lecz są takie, które zawsze należy mieć pod ręką: bibuła, papiery kolorowe i serwetki, filc, wstążki szerokie i wąskie, druty florystyczne, różnego typu sznurki okrągłe i płaskie, kolorowe i błyszczące ozdoby (np. koraliki, cekiny, kulki, pompony, girlandy, kryształki), a także masy plastyczne (glina, plastelina, modelina, masa solna).

Wybierając konkretną technikę, zawsze będziemy musieli zaopatrzyć się w jakieś dodatkowe akcesoria czy materiały. Jednak po przetestowaniu kilku technik samorzutnie zgromadzimy swój własny, najbardziej odpowiadający naszym potrzebom zestaw do rękodzieła.