Jak uzyskać rozwód z orzeczeniem o winie?

Podstawowym skutkiem uzyskania rozwodu jest rozwiązanie małżeństwa stron – niezależnie od tego, czy sąd orzekł o winie małżonków w rozkładzie pożycia. To do stron należy decyzja, w jaki sposób chcą zakończyć związek – w postępowaniu z orzeczeniem o winie lub bez takiego ustalenia. Aby sąd orzekł o winie, wystarczy, że będzie tego chciał jeden z małżonków, niekoniecznie ten, który proces wszczął (powód).

Wniosek można złożyć w odpowiedzi na pozew, a nawet zmienić pierwotne żądanie w toku procesu. Możliwości są dwie – wskazanie winnego albo stwierdzenie, że winę ponoszą oboje – w tym przypadku nieważne jest, która strona popełniła więcej przewinień czy  w większym stopniu przyczyniła się do zakończenia związku. Sąd analizuje sprawę zgodnie z zasadami rządzącymi w postępowaniu cywilnym – przeprowadzając dowody, a następnie poddając je ocenie zgodnie ze wskazaniami logiki i doświadczenia życiowego. W tym leży podstawowa różnica pomiędzy dwoma rodzajami postępowania: z orzekaniem i bez orzekania o winie. W tym pierwszym przypadku konieczne jest poczynienie dodatkowych ustaleń, zatem i dowodów przeprowadza się więcej. W konsekwencji należy przyjąć, że postępowanie będzie trwało dłużej. Co do zasady obowiązkowe w każdej sprawie rozwodowej jest przesłuchanie stron – nie można uniknąć składania zeznań we własnej sprawie. W przypadku rozwodu bez orzekania o winie taki dowód wyczerpuje zakres dowodów ze źródeł osobowych.

Decyzja o wyborze ścieżki z orzeczeniem o winie powinna skutkować starannymi przygotowaniami do postępowania dowodowego.  Należy zgromadzić dostępne dowody w postaci np. zdjęć, nagrań, SMS-ów, notatek z interwencji policji, a także zebrać dane adresowe świadków – przyjaciół, rodziny czy innych osób mogących potwierdzić fakty świadczące o winie. Podobne przygotowania celem obrony powinna podjąć również druga strona – ta, której winę się przypisuje. Przed rozpoczęciem postępowania warto skonsultować z radcą prawnym – specjalistą w zakresie prawa rodzinnego – odnośnie dowodów, z jakich warto skorzystać, aby wiarygodnie i przekonująco przedstawić fakty.

Przyczyny wydawania orzeczenia o winie

Przyczyną rozwodu zawsze jest rozpad pożycia – ustalając winę jednego z małżonków sąd stwierdza, że to właśnie tej stronie można przypisać odpowiedzialność za zerwanie tych więzi.

Do najczęściej występujących powodów zaliczane są:

• alkoholizm małżonka lub uzależnienie od innych środków psychoaktywnych,
• przemoc psychiczna i fizyczna,
• zdrada, nielojalne postępowanie, założenie nowej rodziny,
• porzucenie, separacja faktyczna, zupełny brak zainteresowania.

Wina musi pozostawać całkowicie tylko po stronie jednego z małżonków – w przeciwnym razie oboje zostaną uznani za winnych.

Konsekwencje

Główne skutki prawe uzyskania wyroku rozwodowego stwierdzającego wyłączną winę drugiej strony mają charakter zwiększenia potencjalnych możliwości – samo orzeczenie nie zmienia diametralnie sytuacji stron w porównaniu z wyrokiem bez takiego ustalenia. Efektem tym jest możliwość żądania alimentów (na siebie, niezależnie od świadczeń alimentacyjnych na rzecz małoletnich dzieci), a także możliwość ustalenia nierównych udziałów w postępowaniu o podział majątku czy też eksmisji ze wspólnie zajmowanego mieszkania. Muszą za tym jednak przemawiać okoliczności faktyczne, które nie zawsze w danej sprawie występują.

Dlaczego więc wiele osób decyduje się na dłuższy, bardziej stresujący, angażujący i kosztowny proces sądowy? Jak pokazuje doświadczenie, często przyczyną jest poczucie, że tylko taki wyrok będzie odpowiadał prawdzie i że każde inne rozstrzygnięcie pozostawi poczucie niesprawiedliwości u małżonka niewinnego.