Haft ludowy i stroje regionalne – arcydzieła codziennego użytku

Haft ludowy i stroje regionalne przeżywają renesans. Jest to widoczne zwłaszcza u górali, którzy pielęgnują wielowiekowe tradycje noszenia tradycyjnych efektownych strojów również na co dzień. Jednak wykorzystywanie motywów ludowych to nie tylko sposób na podkreślenie przywiązania do tradycji, ale również ciekawy element ozdobny. Stąd haftowane arcydzieła pojawiają się coraz częściej wśród przedmiotów codziennego użytku.

Krótka historia haftu ludowego i strojów regionalnych

O hafcie ludowych i strojach regionalnych napisano całe książki. Będzie to więc historia bardzo krótka.

Okres ich największego rozwoju przypada na drugą połowę XIX wieku oraz początek wieku XX. Wygląd stroju uzależniony był od wielu czynników: miejsca, w którym powstawał, a tym samym warunków klimatycznych, rodzaju gospodarki, a także stosunków społeczno-gospodarczych oraz historii danego miejsca – mówi specjalista ze Studia Haftu Artystycznego w Tarnobrzegu. – Warto wspomnieć, że polskie stroje ludowe to niemal sto wzorów! I to nie tylko najbardziej popularnych, takich jak Krakowski, Podhalański, Łowicki czy Kaszubski – dodaje.

Choć w dwudziestoleciu międzywojennym strój ludowy zaczął być traktowany jako odzież odświętna i noszona na specjalne okazje obecnie nic nie stoi na przeszkodzie, by elementy ludowe wykorzystać na co dzień: w odzieży lub dodatkach do domu.

Mała rzecz, a zdobi

Nie da się ukryć, że hafty ludowe przyciągają uwagę. Choć, jak już wspomnieliśmy, istnieją regiony, w których nie dziwi obecność osób ubranych w stroje regionalne, nie każdy musi decydować się na ich noszenie na co dzień. Jeżeli chcemy podkreślić przywiązanie do tradycji, wystarczy jedynie element haftu ludowego umieszczonego na odzieży lub na dodatkach w domu. Panna młoda może pójść do ołtarza w sukni, na której znajdzie się niewielki, ozdobny haft. Pan młody swoją przynależność może podkreślić przez haftowany krawat lub muszkę. Studia haftu artystycznego wykonają dla nas wybrany haft użytkowy, na dowolnym rodzaju odzieży lub dodatków, dlatego nie trzeba poszukiwać gotowych możliwości – wystarczy dostosować te, które już mamy.

Wyjątkowe obrusy, ubrania, dodatki...

Haft może zostać wykonany praktycznie na każdym rodzaju materiału. Nic nie stoi na przeszkodzie, by nadać oryginalności zwykłej białej pościeli lub obrusom. Ze względu na mnogość wzorów i kolorów wśród haftów ludowych każdy znajdzie coś dla siebie. Można zdecydować się na wybór elementów, które tradycyjnie nawiązują do zamieszkiwanego przez nas regionu, a tym samym podkreślić przywiązanie do rodzimych tradycji. Jednak nie ma przeciwwskazań, by dom udekorować wybranymi przez nas motywami folklorystycznymi – tymi, które najbardziej nam się podobają.

Ze względu na wyjątkowość i feerię barw popularne w ostatnich latach są motywy łowickie. Bardzo często znajduje się na ręcznie wykonanych dodatkach: torebkach, kolczykach, a także kosmetyczkach oraz elementach odzieży: bluzkach, czapkach, krawatach, a nawet butach. Dodatki z wybranym motywem regionalnym nadają każdej stylizacji wyjątkowego charakteru. W przypadku akcesoriów codziennego użytku, takich jak poduszki, poszewki na pościel, obrusy i inne wprowadzają do wnętrza koloryt i radość.

Małe arcydzieła

Hafty tradycyjnie wykonywane były ręcznie. Warto wspomnieć, że jest to jedna z najstarszych metod ozdabiania odzieży! Wraz z rozwojem nowoczesności pojawiła się możliwość wykonywania haftów komputerowych. Różnica nie leży jedynie w sposobie wykonania: haft wykonywany ręcznie zawsze będzie niepowtarzalny. Nie znaczy to jednak, że haft komputerowy jest gorszej jakości – sprawdza się doskonale w przypadku konieczności przygotowania wielu sztuk z tym samym wzorem. Jest również metodą szybszą oraz tańszą.

Niezależnie od tego, czy haft wychodzi spod ręki doświadczonego rzemieślnika, czy maszyny sterowanej komputerowo każdorazowo mamy do czynienia z małym arcydziełem. Hafty niemal od początku swojego istnienia świadczyły o wysokim statusie, a także podkreślały wyjątkowy i szlachetny wymiar materiałów. Tym bardziej warto zdecydować się na haftowane przedmioty codziennego użytku – dzięki temu można poczuć się wyjątkowo nie tylko od święta.