Depresja sezonowa - profilaktyka i metody leczenia.

Depresja sezonowa jest rodzajem łagodnych zaburzeń nastroju, które pojawiają się zazwyczaj w okresie jesienno-zimowym. Przyczyny występowania tego rodzaju depresji nie zostały do końca poznane, ale z pewnością istnieje związek między dostępem do światła słonecznego, naszym zegarem biologicznym, a samopoczuciem.

Jakie są objawy depresji sezonowej?

Podstawowymi objawami depresji sezonowej jest obniżony nastrój i utrata energii. Dodatkowo także mogą pojawiać się zaburzenia apetytu, szczególnie związane ze zwiększoną potrzebą spożywania węglowodanów - słodyczy, przekąsek.

Mogą pojawiać się także trudności związane ze snem, nadmierne zmęczenie, brak chęci wykonywania dotychczasowych obowiązków i trudności z utrzymaniem koncentracji.

Generalnie depresja sezonowa objawia się w podobny sposób, jak zaburzenia depresyjne powodowane innymi czynnikami, ale ważne jest zrozumienie, że nie jest ona tak samo intensywna.

Depresja sezonowa może być dokuczliwa i powodować dyskomfort, jednak w odróżnieniu od poważniejszych zaburzeń nastroju, nie uniemożliwia funkcjonowania na co dzień.

Czy depresję sezonową się leczy?

Zdaniem psychiatrów i psychologów depresję sezonową dobrze jest leczyć zachowawczo i stosować profilaktykę tego konkretnego zaburzenia nastroju.

W sytuacjach, gdy sposoby opisane poniżej zawodzą, wskazana jest farmakoterapia: jednak należy mieć świadomość, że depresja sezonowa jest u większości pacjentów podatna na działania, które każdy może wdrożyć na co dzień.

Ważne jest jednak rozpoznanie u siebie objawów depresyjnych i podjęcie działań mających na celu poprawę nastroju.

Sposoby na depresję sezonową jak zwalczać jej przyczyny?

Do podstawowych przyczyn depresji sezonowej zalicza się przede wszystkim brak światła słonecznego. Jest nam ono potrzebne do prawidłowego funkcjonowania: niedostateczna ilość naturalnego światła zaburza wiele procesów zachodzących w ludzkim umyśle.

Między innymi, zmieniając działanie zegara biologicznego. A ten z kolei wpływa na gospodarkę hormonalną i wydzielanie m.in. serotoniny, czyli hormonu odpowiedzialnego za regulowanie nastroju i stanów emocjonalnych.

Zaburzenia snu, powodowane np. zmianą czasu z letniego na zimowy oraz innymi zmianami wewnątrz organizmu, dodatkowo wpływają na samopoczucie w sposób negatywny, zwiększając ryzyko występowania depresji sezonowej.

Dlatego chcąc przeciwdziałać depresji sezonowej, należy przede wszystkim podjąć kroki mające na celu regulację rytmu dobowego. Warto rozważyć chodzenie spać i wstawanie o regularnych porach. Dodatkowo zaleca się stosowanie możliwie zróżnicowanej diety bogatej w białko, co zmniejszy chęć sięgania po węglowodany.

Dobrze jest również zadbać o odpowiednią dawkę przyjemnych aktywności: umiarkowanego ruchu, spotkań z przyjaciółmi i bliskimi, praktykowania hobby. Wszystkie aktywności, które dają satysfakcję, również zmniejszają ryzyko występowania zaburzeń nastroju związanych ze zmianą pór roku.

Bardzo dobre efekty w leczeniu i zapobieganiu depresji sezonowej ma fototerapia, czyli terapia jasnym światłem. Polega ona na ekspozycji na intensywne światło o odpowiednio dopasowanym natężeniu, przez ok. 30 minut dziennie.

Badania wykazują, że tego typu działanie poprawia nastrój i zmniejsza objawy depresji sezonowej: z powodzeniem terapia ta stosowana jest od kilku dekad wśród np. naukowców wyjeżdżających na koło podbiegunowe oraz mieszkańców północnych rejonów Ameryki i Europy.

Obecnie lampy antydepresyjne można zakupić w licencjonowanych sklepach posiadających certyfikowane produkty przeznaczone do tego celu. Fototerapia jest bezpieczna, a lista przeciwwskazań do jej stosowania jest bardzo krótka.

Korzystanie z lampy jest proste: w czasie ekspozycji na jasne światło można rozmawiać, czytać książkę czy słuchać muzyki i traktować ten czas jako przerwę w wykonywaniu codziennych obowiązków. Już jedna sesja może przynieść poprawę nastroju, a regularne stosowanie lampy antydepresyjnej w okresie ograniczonego nasłonecznienia w większości przypadków przekłada się na znaczne zmniejszenie objawów depresji lub wręcz brak jej występowania.

Kiedy wskazana jest konsultacja z lekarzem?

Należy mieć świadomość, że każde zaburzenia nastroju, które trwają dłużej niż dwa tygodnie, wymagają konsultacji ze specjalistą.

Depresja sezonowa ma, jak już wspomniano, przebieg łagodny i nie powinna wpływać znacząco na codzienne funkcjonowanie. Jeśli jednak czujemy, że nasz spadek motywacji jest wyjątkowo mocny, mamy silne trudności z koncentracją, doświadczamy stanów apatii i niepohamowanego smutku lub częściej niż zazwyczaj się denerwujemy, wskazany jest kontakt ze specjalistą.

Tego typu objawy wskazują bowiem na depresję, a ta, jako choroba, powinna być leczona: do decyzji lekarza pozostaje, czy poprzez samą terapię, czy terapię łączoną z farmakoterapią.

Reasumując, najlepsze efekty w leczeniu depresji sezonowej i jej zapobieganiu, przynosi dbanie o regularny i urozmaicony tryb życia. Badania medyczne potwierdzają, że lampy antydepresyjne znacząco zmniejszają dolegliwości związane z tymi zaburzeniami nastroju. Jeśli jednak mimo stosowania tych rozwiązań nie doświadczamy poprawy lub nasze samopoczucie się pogarsza, powinniśmy skonsultować się z lekarzem.