Aparat CPAP – nieoceniona pomoc na bezdech senny

Problemy z oddychaniem w czasie snu dotykają spory odsetek osób, głównie mężczyzn w średnim i starszym wieku. Choć często lekceważone, mogą powodować wiele poważnych chorób i uciążliwych objawów takich jak chrapanie czy ciągłe zmęczenie i problemy z koncentracją. Na szczęście istnieje skuteczny sposób na niwelowanie objawów bezdechu sennego, czyli terapia CPAP. Na czym polega i jak wybrać optymalny aparat? Sprawdzamy.

OBPS, czyli bezdech senny – co to za choroba? 

Obturacyjny bezdech podczas snu (OBPS) to schorzenie, na które cierpi około 9 procent Polaków i 2,5 procent Polek. Dla tej choroby charakterystyczne są epizody obturacji, czyli zwężenia, miękkich fragmentów dróg oddechowych, co powoduje czasowe zablokowanie przepływu powietrza – bezdech. Trwa on co najmniej 10 sekund i może wystąpić nawet kilkaset razy w ciągu jednej nocy! Wśród objawów OBPS wymienia się głośne, nieregularne chrapanie, nagłe wybudzenia i problemy z ponownym zaśnięciem, nadmierną potliwość, niespokojny sen i spłycony oddech. W rezultacie chorzy skarżą się na ciągłe uczucie przemęczenia, brak energii, problemy z koncentracją, drażliwość, bóle głowy, co znacznie obniża komfort życia i może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji (spowodowanych np. zaśnięciem za kierownicą).

Co gorsze, nieleczony i długotrwały bezdech senny prowadzi do wielu poważnych chorób, takich jak nadciśnienie, zaburzenia pracy lub zastoinowa niewydolność serca, udar czy przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP). Dlatego tak ważna jest diagnoza i wdrożenie skutecznego leczenia, zwykle z zastosowaniem aparatu na bezdech senny CPAP.

Czym jest i jak działa aparat na bezdech senny CPAP? 

Aparat CPAP został wynaleziony w 1981 roku – jak się okazało, był to przełom w leczeniu bezdechu sennego, ponieważ dzisiaj tę metodę terapii wybiera zdecydowana większość chorych na OBPS (nawet 80 procent). Urządzenie to składa się z pompy generującej powietrze pod ciśnieniem, maski z winylu lub silikonu zakładanej na usta i nos albo sam nos (utrzymywanej na głowie za pomocą czepca lub regulowanych pasków nagłownych) oraz elastycznej rury łączącej maskę z pompą.

Zasada działania aparatu CPAP jest prosta – polega na wytwarzaniu stałego dodatniego ciśnienia w drogach oddechowych (skrót CPAP pochodzi właśnie od angielskiego wyrażenia Continuous Positive Airway Pressure). Pompa urządzenia wytwarza nadciśnienie, a słup powietrza wprowadzany do ust lub nosa pacjenta powoduje, że drogi oddechowe pozostają otwarte. Umożliwia to prawidłowe oddychanie i zapobiega bezdechom, eliminując również chrapanie.

Zastosowanie aparatu CPAP przynosi pacjentom natychmiastową ulgę, pozwalając im dobrze się wyspać i wypocząć. Do korzyści z jego stosowania należą:

• redukcja uczucia zmęczenia i poprawa zdolności do koncentracji;
• lepsza wydajność w pracy i innych obowiązkach;
• wzrost energii i witalności;
• poprawa samopoczucia;
• zwiększona wydolność fizyczna;
• pozytywny wpływ na układ krążenia;
• obniżone ryzyko wystąpienia udaru, rozwoju cukrzycy typu 2 i wielu innych chorób;
• brak konieczności przyjmowania leków lub wykonania operacji.

Trzeba przy tym pamiętać, że aparat CPAP nie leczy bezdechu sennego, ale fizycznie zapobiega jego powstawaniu, co oznacza, że trzeba stosować go stale, każdej nocy. Rezygnacja z używania urządzenia spowoduje nawrót uciążliwych objawów. W związku z tym warto dobrze przemyśleć wybór aparatu, by jego stosowanie było jak najbardziej komfortowe i odpowiadało potrzebom konkretnego pacjenta.

Jaki aparat CPAP wybrać? 

Aparaty CPAP to dość szeroka grupa urządzeń, różniąca się sposobem działania, niektórymi parametrami i oczywiście ceną. O dostępne na rynku rodzaje tych urządzeń zapytaliśmy w stacjonarnym sklepie medycznym Medseven w Bydgoszczy:

Zasadniczo aparaty CPAP dzielą się na generujące stałe, ustalone ciśnienie powietrza i modele autoCPAP dostosowujące tę wartość do potrzeb pacjenta na bieżąco (zależnie np. od pozycji, w jakiej śpi i poziomu zwężenia dróg oddechowych). Nowoczesne modele charakteryzują się kompaktowymi wymiarami i cichą pracą niezakłócającą snu, mogą być również wyposażone w nawilżacz i podgrzewacz powietrza. Pacjentom, którzy mają problemy z zaśnięciem po włączeniu aparatu zaleca się urządzenia z opcją ramp umożliwiającą stopniowe podnoszenie ciśnienia do wymaganego poziomu.

Wybierając aparat, trzeba wziąć pod uwagę swoje potrzeby i preferencje. Przykładowo osoby często podróżujące docenią urządzenia o niewielkich wymiarach z wbudowaną baterią, które łatwo przewozić. Zaawansowane technicznie nowoczesne aparaty mają również wiele przydatnych funkcji, między innymi ekran dotykowy i panel użytkownika, monitoring i zapis danych, podgrzewanie rury zapobiegające kondensacji, FOT – rozróżnianie obturacyjnego i centralnego bezdechu czy Z-Breath dopasowującą ciśnienie do naturalnego sposobu oddychania pacjenta.

Ile kosztuje aparat na bezdech i gdzie można go kupić? 

Aparaty na bezdech to zaawansowane technicznie, a co za tym idzie – dość kosztowne urządzenia. Ich ceny zaczynają się od około 2 tysięcy złotych, a nowoczesne modele mogą kosztować nawet dwa razy tyle. Na szczęście pacjentom ze zdiagnozowanym OBPS przysługuje refundacja NFZ w wysokości 1890 zł (raz na pięć lat). Urządzenia CPAP można kupić w specjalistycznych sklepach medycznych, zarówno stacjonarnie, jak i online.