Kiedy należy wykonać stomatologiczne zdjęcie panoramiczne?

Stomatologiczne zdjęcie panoramiczne, zwane potocznie pantomogramem, pozwala uzyskać obraz wszystkich zębów danego pacjenta, jak również otaczających je tkanek miękkich i kości. Decyduje to o wyjątkowo dużej wartości diagnostycznej tego rodzaju badania – stąd też istnieje wiele wskazań do jego przeprowadzenia. Poniżej prezentujemy najważniejsze z nich.

Na wstępie warto podkreślić, że aby wykonać stomatologiczne zdjęcie panoramiczne, potrzebne jest skierowanie od lekarza. Związane jest to z faktem wykorzystania w obrazowaniu technologii rentgenowskiej, a więc potencjalnie szkodliwych promieni X. Najnowocześniejsze urządzenia, takie jak choćby aparat Gendex GXDP-700 stosowany we wrocławskim Centrum Stomatologicznym MARGO, pozwalają ograniczyć niezbędną ich ilość do minimum. Obecnie więc, w ramach „dmuchania na zimne”, jedynym przeciwwskazaniem do zrobienia pantomogramu jest ciąża.

Wstęp do leczenia

Kiedy natomiast stomatolog stwierdza, że warto go wykonać? Z pewnością dobrze jest poddać się badaniu, jeśli w przypadku konkretnego pacjenta nigdy wcześniej nie miało ono miejsca bądź też było ostatnio przeprowadzane wiele lat wcześniej. Stanowi to bowiem świetny punkt wyjścia do postawienia właściwej diagnozy i podjęcia odpowiednich decyzji w zakresie ewentualnego leczenia.

Na zdjęciu panoramicznym doskonale widoczne będą m.in. ogniska próchnicy – również te, których lekarz nie jest w stanie zobaczyć, zaglądając do jamy ustnej pacjenta, bo np. znajdują się na stykach zębów albo pod wypełnieniem czy koroną zębową. Zdjęcie to uwidacznia również choroby przyzębia (jak paradontoza) oraz zmiany rozwijające się w obrębie korzeni zębowych. Jeśli więc zęby bolą, ale trudno jest jednoznacznie określić przyczynę dolegliwości, wykonanie pantomogramu może się okazać strzałem w dziesiątkę.

Planowanie zabiegów

Przydaje się na pewno do należytego zaplanowania czynności w leczeniu kanałowym, protetycznym czy ortodontycznym, jak też przy ekstrakcji zębów – zwłaszcza niecałkowicie wyrżniętych zębów mądrości, których dokładne położenie jest na zdjęciu panoramicznym dobrze widoczne. Pantomogram pozwala ponadto ocenić jakość i efekty leczenia przeprowadzonego do tej pory.

Inne wskazania

Wśród wskazań do jego wykonania wymienić można także mechaniczne urazy szczęki, żuchwy bądź pojedynczych zębów oraz planowany zabieg chirurgiczny – nie tylko w obrębie twarzoczaszki. Zdjęcie panoramiczne pozwala bowiem ujawnić ukryte ewentualnie w jamie ustnej źródło infekcji mogące stanowić przyczynę powikłań pooperacyjnych.

Na koniec warto wspomnieć, że w pantomogramie uwidaczniają się też zmiany takie jak:

• resztki korzeni pozostawione po niekompletnych ekstrakcjach,

• torbiele,

• guzy niezłośliwe i nowotworowe.

Zwykle stomatolog stwierdza ich obecność niejako przypadkiem, podczas analizy zdjęcia panoramicznego wykonanego z innych względów. Bywa też jednak i tak, że to ostatnie robi się na podstawie podejrzeń, iż wymienione wyżej zmiany mogą w danym przypadku zachodzić.