Rodzaje produktów wytwarzanych z mleka

Mleko to jeden z podstawowych składników naszej diety, stanowiący bogate źródło dobrze przyswajalnego białka, wapnia, magnezu, potasu oraz witamin z grupy B. Spożywane jest nie tylko w swojej pierwotnej formie, ale również wykorzystywane do produkcji bardzo szerokiej gamy produktów.

Śmietanka i śmietana

Mimo podobnej nazwy śmietanka i śmietana stanowią oddzielne produkty uzyskiwane w innych procesach. Śmietanka wytwarzana jest poprzez wirowanie mleka, a następnie poddana pasteryzacji lub sterylizacji metodą UHT

Metoda ta polega na bardzo szybkim podgrzaniu mleka, utrzymaniu go w tym stanie przez odpowiedni czas, a następnie również na szybkim schłodzeniu do temperatury pokojowej – wyjaśnia ROTR Spółdzielnia Mleczarska w Rypinie.

Charakteryzuje się właściwym dla śmietanki smakiem i zapachem, bez obcych posmaków i zapachów oraz jednorodną konsystencją. Śmietana z kolei jest dodatkowo poddana ukwaszeniu czystymi kulturami bakterii – charakteryzuje się płynną, gęstawą, zawiesistą i jednolitą w całej masie konsystencją.

Napoje mleczne

Produkty mleczne dzielimy na dwie kategorie: fermentowane i niefermentowane. Do pierwszej z nich zaliczamy między innymi jogurty, kefir, maślankę, mleko zsiadłe. Wytwarzane są one z pasteryzowanego, odtłuszczonego lub znormalizowanego mleka, które poddano fermentacji mlekowej w wyniku odpowiednich dla danego napoju czystych kultur bakterii. Niekiedy wzbogacane są również dodatkami smakowymi. Napoje niefermentowane to mleko smakowe i koktajle mleczne, wzbogacane dodatkami smakowymi.

Sery

To szeroka gama produktów otrzymywanych z tzw. skrzepu mleka, czyli koagulującego pod wpływem podpuszczki lub bakterii fermentacji mlekowej białka mleka – kazeiny. Sery możemy podzielić na wiele kategorii, biorąc pod uwagę różne czynniki, między innymi:

• rodzaj mleka wykorzystanego do produkcji - krowie, kozie, owcze lub mieszane,
• rodzaj skrzepu - kwasowe, podpuszczkowe, kwasowo-podpuszczkowe,
• zawartości wody - miękkie, półtwarde, twarde
• czy zawartości tłuszczu - od 10% w serach chudych do 50% w serach kremowych

  Do serów podpuszczkowych zaliczamy między innymi sery żółte (edamski, cheddar, ementaler), ale również fetę czy camembert. Sery kwasowe lub kwasowo-podpuszczkowe powszechnie nazywa się twarogami. Wymienić można wiele różnic między nimi, między innymi wartość energetyczną (twarogi mają mniej kalorii), wartości odżywcze, a także przydatność do spożycia – twarogi to sery niedojrzewające, dlatego nadają się do spożycia od razu po wyprodukowaniu, podczas gdy sery podpuszczkowe wymagają okresu dojrzewania, który może wynosić od kilku tygodni do nawet kilku lat.